ಗೊಲ್ಲ ಸಿರುಮನ ಚರಿತೆ : ಸಂಧಿ – ಎರಡು [೧ – ೪೦]

[1]ಮುತ್ತಿಗೆ ಬಾಗೂರಿಗಾಗಲು ಸಿರುಮನು
ಹೆತ್ತ ಮಗನ ಕಾಚಯ^೧[2]ನ
ಉತ್ತಮ ಕೋಟೆ ^*[3][ಗೆ ಕಳು]^*[4] ಹುವ ಕಥೆಯನು
ಚಿತ್ತೈಸಿ^೧[5] ಸಕಲ ಸಜ್ಜನರು               ||೧||

ಬಕ್ಕಟ ಬಯಲಿಗೆ ಗೋವಿಂದನಾಯಕ
ಸಿಕ್ಕಿದ ಬಾಗೂರಿನೊಳಗೆ
^೨[6]ಹೊಕ್ಕು ಬಿಡಿಸುವದರ ಕಳುಹಬೇಕೆನುತಲಿ
ಅಕ್ಕಟೆನುತ ಸಿರುಮೇಂದ್ರ^೩[7]           ||೨||

^೩[8]ತನ್ನ ಕೊಮಾರರೊಳುನ್ನಿಸಿ ಕರೆದನು
ಮನ್ನಿಸಿ ಕಂದ ಕಾಚಯನ
ಕನ್ನಗಾಳಗವು ನಿನಗೆ ಬಾಗೂರಿಗೆ
ಚೆನ್ನಿಗ ಸಿರುಮ ಹೋಗೆನಲು           ||೩||

ಸಿಡಿಲ ಮರಿ^೪[9][ಯು]^೪[10] ಸಿಂಹದ ಶಿಶು ಗಡಣದಿ
ಒಡನೆದ್ದು ಕಂದ ಕಾಚಯ್ಯ
ನುಡಿದ ^೫[11]ಪಂಥದಲಿ ತಂದೆಗೆ ಕಾಚಯ್ಯ
ಕಡುಗಲಿ ಹೋಗುವೆನೆಂದ^೫[12]                      ||೪||

ಮಗನ ಸಾಹಸಕೆ ತರ್ಕೈಸಿ ಓಲಗದೊಳು
ಬೊಗಸೆ ಕರ್ಪುರದ ವೀಳ್ಯವನು
^೬[13]ಸುಗುಣ ಕೊಮಾರ ಕಾಚಗೆ ಕೊಟ್ಟು ಸಿರುಮೇಂದ್ರ
ಮುಗುಳು^೬[14] ನಗೆಯ ನಗುತಿರ್ದ     ||೫||

ಎಂಟು ದೆಸೆಗೆ ಗಂಡಬೇರುಂಡ ಸಿಂಹದ
ಘಂಟೆಯ ಕೊರಳ^೭[15] ಕಾಚಯ್ಯ
ಬಂಟರೊಳಗೆ ಮಣಿಕಟ್ಟು ನೀ ಮುತ್ತಿನ
ಕಂಠ^೭[16]ಮಾಲೆಯ ಕೊಳ್ಳೊ ಮಗನೆ  ||೬||

ರಂಗ ಮಾಣಿಕದ ಪೊಂಗಲು ಕಟಕುಂಗುರ
^೮[17]ವಂಗಚಿತ್ತವ ಕೊಟ್ಟನವಗೆ
ಶೃಂಗಾರ ಮಾಡಿ ಕೊಮಾರ ಕಾಚನ ರಣ
ರಂಗಕೆ^೮[18] ಸಿರುಮಭೂವರನು         ||೭||

ತವಕದಿ ಕಾಚ ಪಯಣವಾಗಿ ಬಾರೆಂದು
ಅವನ ಮನೆಗೆ ಕಳುಹಿದನು
^೯[19]ನವರತ್ನ ಚಾವಡಿಯಿಂದ ಸಿರುಮ ತನ್ನ
ಯುವತಿಯ^೯[20] ಕೂಡ ಹೇಳಿದನು     ||೮||

ರಾಕ್ಷಸ ನರಸಿಂಹ ಬಾಗೂರ ಮುತ್ತಿದ
ಸಿಕ್ಕಿದ ಗೋವಿಂದನೊ^೧೦[21]ಳಗೆ
ಚಿಕ್ಕಾಯಿ ಅವನ ಕೂಟಕೆ ಪಯಣ ಮಾಡಿ^೧೦[22]
ಮಕ್ಕಳೊಳಗೆ ಕಾಚಯ^*[23][ನು]^*[24]    ||೯||

ಎಂದ ಮಾತನು ಕೇಳಿ ನೊಂದು ಹಮ್ಮೈಸುತ
^೧೧[25]ಚಂದ್ರನ ರಾಹು ಕೊಂದಂತೆ
ಮುಂದರಿಯದೆ ಕಂದ^೧೧[26] ಕಾಚನ ಸಿರುಮೇಂದ್ರ
ಇಂದು ನೀ ಕ[ಳು]ಹಲು ಬಹುದೆ?     ||೧೦||

ಹುಟ್ಟಲೊಡನೆ ಎನ್ನ ಮಗನಾದದರ ಕೈಯ
ಕೊಟ್ಟು ಕಾಣಿಸಿದೆ ನೀನೆಂದು
ಮುಟ್ಟಿಸಿದೆ ನನಗೆ ಕಷ್ಟದ [ಸು]ದ್ದಿಯನೆಂದು
ಕೆಟ್ಟೆನೆನುತ ಮರಗಿದಳು                ||೧೧||  ||೪-೧೧೨||

ಅರೆಗಡಿದುರಗನಂದದಿ ಮಿಡಿಮಿ ^೧೫[27] . . . .^೧೫[28]ಡುಕುತ
ದೊರೆ ಜಲ್ಮವೇಕೆ ಸುಡಲೆಂದು
ಭರದಿಂದ ಮದನ ಕಂಬವ ಹಾಯ್ದತ್ತಳು
ಸಿರುಮನ ರಾಣಿ ಚಿಕ್ಕಮ್ಮ               ||೧೨|| ||೪-೧೧೩||

ಮಸೆದಲಗೆದೆಯೊಳೂ ಮುರಿಮೊನೆಗೊಂ^೧೬[29][ಡಂತೆ] ಬಸುರ ಹೊಸೆದು ಯೊಯಿಕೊಳುತ
ಹಸುಳೆ ಕಾಚ^೧೬[30]ನ ಮರುಕದಿ ಚಿಕ್ಕರಸಿ ತನ್ನ
^೧೭[31][ಬಸಿದಳು ಕಂಬನಿ]^೧೭[32] ಕುಚಕೆ              ||೧೩||

ಘನಶೋಕಜಲದಿ ^೧೮[33]ನೆನೆದು ದಿವ್ಯಾಂಬರ
ವನಿತೆ ಚಿಕ್ಕಮ್ಮ ಗೋಳಿಡುತ^೧೮[34]
ಮನನೊಂದು ಸಿರುಮನ ಪಾದಕ್ಕೆರಗಿ ^೧೯[35]ಎನ್ನ^೧೯[36]
ಮನೆಗೆ ಮಗನ ಕರೆಸಯ್ಯ              ||೧೪||

^೨೦[37]ಕಣ್ತುಂಬಿ ನೋಡುವೆ ಕಂದ ಕಾಚಯ್ಯನ
ಹುಣ್ಣಿವೆ ಚಂದ್ರ ^೨೦[38]ನಂತಿಹನ
ಉಣಹೇಳಿ ಕರಸೆಂದು ^೨೧[39][ವೀರ]^೨೧[40] ಸಿರುಮನೊಳು
ಬಣ್ಣಿಸಿ ಬಾಯ್ಬಿಡುತಿಹಳು               ||೧೫||

ಅಳಲು ^೨೨[41]. . . .^೨೨[42] ನಳಿನ ^೨೨[43]. . . .^೨೨[44] ವಾರಿ
^೨೩[45]ತಳತಳನಿಳಿವವ ತೊಡೆದು
ಬಳಲ^೨೩[46]ದಿರೆಂದು ಸಿರುಮ ಚಿಕ್ಕರಸಿಯ
ನಳಿತೋಳನಪ್ಪಿ ಸಂತೈಸಿ             ||೧೬|| ೪-೧೧೪||

ಬೇಗ ಸಿರುಮ ^೨೪[47]ಕರೆ ಕಳುಹಲು ಕಾಚೆಯ
ಆಗ ತನ್ನರಮನೆಯೊಳಗೆ
ಬಾಗೂರ ಪಯಣ^೨೪[48] ಬಂಟರಿಗುಡುಗೊರೆ
ಲಾಗಿನಿಂದಲಿ ಕೊಡುತಿರ್ದ             ||೧೭||

ಪಟ್ಟೆಯ ದಟ್ಟಿ ದುಪ್ಪಡಿ ಚಂದ್ರಗಾವಿಯ
^೨೫[49]ನುಟ್ಟು, ಕಟ್ಟುವ ಝಲ್ಲಿಗಳ
ಕೊಟ್ಟ ಬದ್ದಿಗೆದಾರ ಮುತ್ತಿ^೨೫[50]ನ ಗೊಂಡೆವ
ಕೊಟ್ಟ ಬಂಟರಿಗೆ ಕಾಚಯ್ಯ             ||೧೮||

ಚಿನ್ನದ ಬಟ್ಟಲೊಳಗೆ ಗಂಧ ವೀಳ್ಯವ
^೨೬[51]ಮನ್ನಿಸಿ ಪರಿವಾರಕಿಕ್ಕಿ
ಇನ್ನು ಸಂದೇಹವಿಲ್ಲ ^೨೬[52]ವೆನುತೊಳಯಕ ಪೋಗಿ
ತನ್ನ ತನುವ ಸಿಂಗರಿಸಿದ               ||೧೯||

ಧುರಧೀರ ಕಾಚಯ್ಯ ದೊರೆ ^೨೭[53]ಗಾಸೆಯನುಟ್ಟು
ಮುರಿದು ಚಿತ್ರದ ಚಿಮ್ಮುರಿಯ^೨೭[54]
ಬಿರಿದಿನ ಕಾಲಪೆಂಡೆಯ ಪಾದರಸಪಳಿ
ಪರಬಲಾಂತಕನಿಟ್ಟುಕೊಂಡ           ||೨೦||

ಅರ್ಧನಾರಿಯ ಕಸ್ತುರಿ^೨೮[55] ಬೊಟ್ಟು ನೊಸಲೊಳು
ತಿದ್ದಿಟ್ಟು ಕಾಚಭೂವರನು
ಮುದ್ದು^೨೮[56] ಮುಖವ ಶೃಂಗರಿಸಿ ಕನ್ನಡಿ ನೋಡಿ
ಎದ್ದನು ತಾಯರಮನೆಗೆ^*               ||೨೧|| ||೪-೧೦೬||

ಬಂದನು ಎರಡು ಕೈಯಿಂದಲಿ ಹಿಡಿಹೊನ್ನ
ತಂದಿಕ್ಕಿ ತಾಯ ಪಾದದಲಿ
ವಂದಿಸಿ ^೨೯[57]ಅಡ್ಡಬೀಳಲು^೨೯[58] ತಾಯ ಪಾದಕ್ಕೆ
ಕಂದನನೆತ್ತಿ ಹರಸಿದಳು                 ||೨೨||

ಆಯುವಂತನು ಆಗೊ ವೀರಸಿರಿಯ ಬಾಳೊ
ನಾಯಕರೊಳು ಗುಣಮಣಿಯೆ
ಕಾಯಜ ಕಾಚ ಮಂಡೆಯ ಹೂವು ಬಾಡದೆ
ಬಾಯೆಂದು ಮಗನ ಹರಸಿದಳು       ||೨೩||

ಇಂದುಮುಖಿಯ ಊಳಿಗದ ಹೆಮ್ಮಕ್ಕಳು
ಬಿಂದಿಗುದಕ ಪಡುಗವನು
ತಂದಿಟ್ಟು ಕಾಚನ ಪಾದವ ತೊಳೆದ^೩೦[59]ರು^೩೦[60]
ಚಂದನಗಂಧಿಯರೆಲ್ಲ                    ||೨೪|| ||೪-೧೦೮||

ಕರೆತಂದರೊಳಯಿಕೆ ಮುತ್ತಿನ ಗದ್ದುಗೆ ಮೇಲೆ
ಅರಸು ಕಾಚನ ಕುಳ್ಳಿರಿಸಿ
ಹರಿವಾಣ ತಟ್ಟೆ ಬಟ್ಟಲ ಮುಂದಿಟ್ಟರು
ದೊರೆವೆಣ್ಗಳೆಲ್ಲರು ಸಹಿತ                ||೨೫|| ||೪-೧೦೯||

ಎಡೆ ಮಾಡಿದರು ಷಡುರಸನ್ನಾಮೃತವನು
ಸಡಗರದಲಿ ಸಖಿಜನರು
ಒಡಗೂಡಿ ಸಿರುಮನ ಮಡದಿ ಚಿಕ್ಕಮ್ಮನು
ಪಿಡಿದು ತುತ್ತನು ಕಾಚನೊಡನೆ        ||೨೬|| ||೪-೧೨೦||

ಕಂದ ಕಾಚಯ್ಯ ನಿನ್ನ ಸುಳುಹ ಕಾಣೆವು ನಾವು
ಇಂದು ಕಂಡೆವು ನಿನ್ನ ಮುಖವ
ಚಂದ ಚಂದದಲಿ ಭಾವಿಸಿ ನೋಡಿ ಮಾತಾಡಿ
ಒಂದಾಗಿ ಊಟವ ಮಾಡಿ               ||೨೭|| ||೪-೧೨೧||

ಕರವ ತೊಳೆದು ಕರ್ಪುರವೀಳ್ಯವ ಕೊಟ್ಟು
ಸಿರುಮನ ಹೆಮ್ಮಕ್ಕಳ್ಳೆಲ್ಲ
ಧುರಗಲಿಯಾಗೆಂದು ವೀರಗಂಕಣಗಟ್ಟಿ
ಹರಸಿ ತುಂಬಿದರು ಸೀಸೆಯನು       ||೨೮|| ||೪-೧೨೨||

ಖಂಡೆಯ ಸಿರಿಯಾಗಿ ಕಂದ ಕಾಚಯ್ಯ ಕಡಿ
ಹಿಂಡು ಮನ್ನೆಯರ ಸಾಲ್ದಲೆಯ
ಚಂಡನಾಡು ನರಸಿಂಹನಸಮದಂಡ
ದಂಡಿಗೆಗಳ ಮಾಡು ಹುಯ್ಯಲನು    ||೨೯||

ಸಿಕ್ಕಿದ ಗೋವಿಂದನಾಯಕ ಕೂಟಕೆ ಹೋಗಿ
ದೊಕ್ಕನೆ ನರಸಿಂಹನವರ
ಲಕ್ಷ ಹೆಣನ ಕೊಂದಲ್ಲದೆ ಬಾಗೂರ
ಒಕ್ಕಲ ಕೊಡದಿರೊ ಮಗನೆ^೩೧[61]       ||೩೦||

ಪ್ರಾಣದೆಸೆಯ ಮಾಡಿ ಗೋವಿಂದನೊಡನಾಡಿ
ಕಾಣಬೇಡವೋ ನರಸಿಂಹನ
ಕ್ಷೋಣಿ ಹೆಣನ ಕೊಂದಲ್ಲದೆ ಬಾಗೂರ
ಓಣಿಯ [ಪೊಗ]ದಿರು ಮಗನೆ          ||೩೧||೩೨

ಹುಲ್ಲಮನೆಯ ಕಟ್ಟಿ ಬಾಳುವರೆಲ್ಲಕೆ
ಗೊಲ್ಲನು ಹೇಡಿ ಎಂಬವರು
ಗೊಲ್ಲನ ವಂಶಕೆ ಕೊರತೆಯ ತಂದರೆ
ಕಲ್ಲಗಾಣಕೆ ಹಾಕಿಸುವೆನು               ||೩೨||

ದಿಂಡುರುಳಿಸಿ ನರಸಿಂಹನ ದಂಡನು
ರುಂಡ ಮುಂಡವ ತುಂಡುಗಡಿದು
ಬಂಡಿಲಿ ಹೇರಿ ನಿಲ್ಲದೆ ಬಾಗೂರ
ಖಂಡಿಯ ಕೊಡದಿರು ಮಗನೆ          ||೩೩||

ಚಿತ್ತೈಸೆನುತಲಿ ಉತ್ತಮ ಸತಿಯರು
ಹೆತ್ತ ತಾಯಿ ಚಿಕ್ಕಮ್ಮ
ಎತ್ತಿ ಕೈ ಮುಗಿದು ಕಳುಹಲು ಕಾಚೇಂದ್ರನು
ಮತ್ತೆ ಹೊರಟನರಮನೆಯ             ||೩೪||

ಆಸೆಯಿಲ್ಲದೆ ನಿರಾಸೆಮಠಕೆ ಹೋಗಿ
ಭಾಸುರ ಕೋಟಿಪ್ರಕಾಶ
ಈಶಲಾಂಛನ ಮಹಂತಿಗೆ ಶರಣೆನೆ
ಲೇಸಾಗಲೆಂದರು ಕಾಚಯಗೆ          ||೩೫||

ಹಸ್ತ ಪರುಶ ಮಾಡಿ ಹರಸಿ ವಿಭೂತಿಯ
ಮಸ್ತಕವೆತ್ತಿ ಕಾಚಯ್ಯಗೆ
ವಿಸ್ತರ ನೊಸಲಿಗೆ ಧರಿಸಿ ವಿಭೂತಿಯ
ವಸ್ತು ಮಹಂತು ಕಳುಹಿತ್ತು^೩೩[62]        ||೩೬||

ಮೃಡನ ಕಿಡಿಗಣ್ಣಲಿ ಪುಟ್ಟಿದ ಕುವರನ
ಗುಡಿಗೆ ನಡೆದು ಬಂದು ಕಾಚ
ಹಿಡಿಹೊನ್ನ ಕಾಣಿಕೆಯಿಕ್ಕಿ ವೀರೇಶನೆ
ಕೊಡು ಎಂದು ಕೂರ್ತು ಪುಷ್ಪವನು^೩೪[63]                                  ||೩೭||

ಕೊಂಡಾಡುತಿಹನ ಭಕ್ತಿಗೆ ಮೆಚ್ಚಿ ವೀರೇಶ
ಇಂಡೆ ದಂಡೆಯ ಪರಿದಿಟ್ಟ
ಕಂಡುಬ್ಬಿ ತೆಗದು ಪ್ರಸಾದವ ಕಾಚಯ್ಯ
ಮಂಡೆಯ ಮೇಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡ           ||೩೮||

ದೇವರೆ ಗತಿಯೆಂದು ನಡೆತಂದು ಸಿರುಮನ
ಚಾವಡಿಗೆ ಕಾಚಯ್ಯ ಬಂದ
ಜೀವದಾಸೆಯ ಹಂಗಿಲ್ಲದ^೩೫[64] ಬಂಟರ
ಆ ವೇಳೆಯಲ್ಲಿ ಕರೆಸಿದನು              ||೩೯||

ಕರ್ಪುರ ವೀಳ್ಯವ ತರಿಸಿದ ಸಿರುಮೇಂದ್ರ
ಒಪ್ಪದಿಂದಲಿ ಕಾಚಯಗೆ
ಎಪ್ಪತ್ತೇಳು ಮಂದಿ ಬಂಟರ ಹೆಸರನು
ತಪ್ಪದೆ ಹೇಳಿಕೊಂಡು ಬರುವೆ         ||೪೦||