ಗೊಲ್ಲ ಸಿರುಮನ ಚರಿತೆ : ಸಂಧಿ – ಮೂರು [೫೧ – ೯೬]

ಜರಿದು ಹೋಗಲು ಶಿರ ಹರಿದು ಶೋಣಿತದೊಳು
ಸುರಿದು ಕರುಳ ಗಾಯದಲಿ
ನರಳುತ ಹೊ[ರಳುತ ಬಿದ್ದ]ರು ರಣದೊಳು
ಸಿರುಮನ ಕೈಚಳಕದಲಿ                 ||೫೬||

^*[1]ಕೆಂಡದೊಸಂತವನಾಡಿದಂತಾಯಿತ್ತು^*[2]
ರುಂಡಮುಂಡವು ತುಂಡುಗಡಿದು
ಹಿಂಡು ಭೂತಕೆ ಔತಣ ಸಿರುಮನ ರಣ
ಮಂಡಲದೊಳು ಪೊಸತೆನಿಸಿ          ||೫೭||

ಕಿಚ್ಚುಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿ ನಲಿವಂತೆ ಸಿರುಮನ
ಮೆಚ್ಚಿನ ಕೈಜೀತದವರು
ಎಚ್ಚರಂಬಿನ ಮಳೆ ಸುರಿವಂತೆ ತೆಲುಗರ
ಕೊಚ್ಚಿದರು ಓಡುವಂತೆ                  ||೫೮||

ಕಡಲು ಕದಡಿದಂತೆ ರಾಯನ ದಂಡೆಲ್ಲ
ಕಡುಗಲಿ ಸಿರುಮನ ಭಟರು
ಗಡೆ ಹಡಪವು ಮೊಟ್ಟೆ ಗಡಿಗೆಯನೊಡೆ ಹಾಯ್ಕಿ
ಅಡವಿ ಗಿಡಕೆ ಓಡಿದರು                  ||೫೯||

ಘಾಸಿಯಾದೆವು ಕೆಟ್ಟವೆನುತಲೋಡುವರನ್ನು
ರೋಷದಿ ನರಸಿಂಹ ಕಂಡು
ಮೀಸೆಯ ಮುರಿದು^೧೫[3] ಅವಡಗಚ್ಚಿ ತುರಗವ
ಸಾಸಿ^೧೫[4]ರ ಮುಖದೊಳೇರಿದನು     ||೬೦||

ಬಂದ ದಂಡನು ಚೂಣಿಯಲಿ ಮುಂದುಗೆಡಿಸಿದ
ಹಿಂದಕೆ ತೆಗಸಿ ಹುಯ್ಯಲನು
ನಿಂದು ಕಬ್ಬಿನ ತೋ[ಟ]ದೊಳು ಅಡಗಿದ ಬಲು
ಮಂದಿಯ ಹೊರಡ ಹೇಳಿದನು        ||೬೧||

ಹಸಿದ ಹುಲಿಯು ಹೊಂಚಿ ಹೊಯಿದು ಹುಲ್ಲೆಗಳನು
ಅಸುವ ಕೆಡಹಿ ಹಿಂ[ಡುವಂ]ತೆ
ಕುಸುರಿದರಿದರು ನರಸಿಂಹನಸಮ^೧೬[5]ದಂಡನು^೧೬[6]
ದೆಸೆಯುಳ್ಳ ಸಿರುಮನ ಭಟರು         ||೬೨||

ಹುತ್ತವನೇರಿ ಹುಲ್ಲನು ಕಚ್ಚಿ ಮರಗಳ
ಹತ್ತಿ ^೧೭[7]ಪ್ರಾಣವ ಕಾಯೆನುತ^೧೭[8]
ಕತ್ತಿ ಕೈದುವ ಬಿಟ್ಟು ಜಲವ ಹೊಕ್ಕವರನು
ಮತ್ತೆ ಮನ್ನಿಸಿ ಬಿಡಿಸಿದನು              ||೬೩||

ಕಡಿದರು ಕಾಲಾಳ ಹಿಡಿದರು ತುರಗವ
ಗಡೆಯ ಹೊರೆಯ ಕಟ್ಟಿ[ದರು] ತುಡುಕಿ ಬಂಗಾರ ಪೆಟ್ಟಿಗೆ ಪಟ್ಟೆ ಝಲ್ಲಿಯ
ಒಡೆಯ ಸಿರುಮಗೊಪ್ಪಿಸಿದರು         ||೬೪||

ಸಾಳುವ ನರಸಿಂಹರಾಯನ ಪಾಳ್ಯದ
ಸೂಳೆಯರನು ಸೆರೆವಿ[ಡಿದು] ಕೋಳ ಹಿಡಿದು ಕೊಂಡೊಂದಾಳು ಸಿಕ್ಕದೆ ಬೂದಿ
ಹಾಳ ಹೊಕ್ಕನು ಗೊಲ್ಲ ಸಿರುಮ       ||೬೫||

ಮುಂಚೂಣಿಯ ಗೆದ್ದು ಹೋದ ಸಿರುಮನೆದ್ದು
ಕ[ಂಜ]ಸಖನು ನರಸಿಂಹ
ಅಂಜದೆ ಉದಯಾದ್ರಿ ಅಡರಿದ ಹೊತ್ತಿಲಿ
ಮಂಜು ಗಿರಿಯ ಕವಿದಂತೆ             ||೬೬||

ಮೀನಿಗೆ ಮೀನ್ಬುಲಿ ಜೋಡಿಸಿ
. . . . . . . . ಸಹಿತ ನರಸಿಂಹ
ಏನು ಎಳ್ಳನಿತು ಕಾಣಿಸದಂತೆ ಬೂದಿಹಾಳ
ತಾನು ಮುತ್ತಿದ ಸುತ್ತ ಬಳಸಿ^೧೮[9]      ||೬೭||
ಶಂಕೆಯಿಲ್ಲದೆ ರಾಮಘಟೆ . . . . . . ನಡೆತಂದು
ಲೆಂಕೇಲಿ ಬಂದು ಬಿಟ್ಟಂತೆ
ಬಿಂಕದಲಿ ಬೂದಿಹಾಳ ಕೋಟೆಯ ಸುತ್ತ
ಅಂಕಕೆ ಬಂದು ಬಿಡುವಾಗ              ||೬೮||

ಕುಡುಮು ತಂಬಟ ಗಿಡಿಬಿ[ಡಿ]^೧೮[10]ನಾಗಸ^೧೮[11]ರದೊಳು
ನುಡಿವ ತಪ್ಪಟೆ ಕೊಂಬು ಕೊಳಲು
ಹಿಡಿದ ಕಹಳೆಯ ಧ್ವನಿಯನು ಗೊಲ್ಲ ಸಿರುಮನ
ಮಡದಿ ಚಿಕ್ಕಮ್ಮ ಕೇಳಿದಳು            ||೬೯||

ಸಿರುಮನ ಬಿರುದಿನ [ಕ]ಹಳೆಯಲ್ಲವು ಎಂದು
ಹರಿದುಪ್ಪರಿಗೆಯನೇರಿದಳು
ಪರಿಪರಿ ಪವುಜಿಕ್ಕಿ ಬೂದಿಹಾಳ ಹೊರಗೆಲ್ಲ
ನರಸಿಂಹನ ದಂಡಿರಲು                 ||೭೦||

ಸಿರಿಯ[ಕಂ]ಡೆನು ಸೌಭಾಗ್ಯವ ಕಂಡೆನು
ಧರೆಗೆ ಪರ್ವತ ತಿರುಮಲೆಯ
ಪರುಷೆಯ ಕಂಡೆನು ಪರ್ವತಲಿಂಗನ
ವರದಿ ಸಿರುಮನ ಸಾಹಸದಿ            ||೭೧|| (||೬.೩)

ಬೂದಿಹಾಳು ಪುಣ್ಯಕ್ಷೇತ್ರವು ಸಿರುಮನ
ಪಾದವ ಕಾಬ ಮಾನ್ಯರಿಗೆ
ಮೇದಿನಿಯೊಳು ಮಲೆವರ ಕರಿಸಿಂಹ ನೇ
^*[12][ರಾದ]^*[13] ವೈರಿಗೆ ವಜ್ರ[ದಂ]ಡ   ||೭೨||

ಮಾನ್ಯ ಸಿರುಮನ ರಾಣಿ ಚಿಕ್ಕಮ್ಮನು
ತನ್ನ ಮನದಣಿಯ ನೋಡಿದಳು
ಮನ್ನಿಸಿದಳು ನರಸಿಂಹನ ಮನದೊಳು
ಮಾನ್ಯ ಮಾರ್ಬಲ ಕವು[ತುಕವ]      ||೭೩||

ಉಣ್ಣಲಿಕ್ಕುವೆನೆಂದು ರಣದಲಿ ಸಿರುಮಗೆ
ಮಣಿದು ಬಿನ್ನಹವ ಮಾಡಿದಳು
ಕಣಜದಕ್ಕಿಯ ತೆಗದಡಿಗೆ^೧೯[14] ಯನಾಯತ ಮಾಡಿ
ಕಣಕ ಕಡಲೆ ಬೆಲ್ಲಗಳನು^೧೯[15]           ||೭೪||

ಪಂಚ ಕಜ್ಜಾಯ ಪಾಯಸ ಬೋನ ಫಲವಸ್ತು
ಮಿಂಚುವ ಬಗೆಯು ಮೇಲೋಗರವ
ಅಂಚೆಗಮನೆ ಅಡಿಗೆಯ ಮಾಡಿ ವಿಷಗಳ
ವಂಚನಿಲ್ಲದೆ ತುಂಬಿದಳು               ||೭೫||

ಕಾಳಕೂಟದ ವಿಷಗಳನಿಕ್ಕಿ ಅಡಿಗೆಯ
ಬಾಳ ಪರಿಯಲಿ ಸಂಭ್ರಮಿಸಿ
ಜೋಳಿ ಜೋಳಿಯ ಹೆಡಿಗೆಯ ತುಂಬಿ ಮುಸುಕಿಟ್ಟು
^೨೦[16]ಹಾಳತೆ^೨೦[17]ಗಳ ಹಾಸಿದರು         ||೭೬||

ಹದಿನಾರು ವರುಷದ ಹರೆಯದ ಕೊಮರರ
ಚದುರೆ ಚಿಕ್ಕಮ್ಮ ಕರಸಿದಳು
ಮುದದಿಂದ ಛಂದ ಛಂದದ ಸೀರೆಗಳನಾಗ
ಮದಗಜಗಮಗೆ ಉಡಿಸಿದಳು          ||೭೭||

ಮುಡಿಗಳನಿಕ್ಕಿ ನಿರಿಯನಿಟ್ಟು ಪಂಥದಿ
ಕಡಗಲಿಗಳು ಒಂದಾಗಿ
ಹೆಡಗೆಗಳನು ಹೊತ್ತು ನಡೆದರೊಗ್ಗೊಡೆಯದೆ
ಮಡದಿಯರಂತೆ ಮೋಹರಿಸಿ         ||೭೮||

ಬಂದರು ಊರ ಹೊರಟು ದೇವಿಗೆರೆಗಾಗಿ
ನಿಂದರು ಬಳಸಿ ಕೋಡಿಯಲಿ
ತಂದಿಳುಹಿದರು ಕಣಗಿಲ ತೋಪಿನ ಸುತ್ತ
ಚಂದ ಚಂದದ ಹೆಡಿಗೆಗಳ              ||೭೯||

ರಂಗವಾಲೆಯ ಹೊಯಿದು ಬುತ್ತಿಗಳನೆ ಇಕ್ಕಿ
ಹಿಂಗದೆ ಧೂಪದೀಪಗಳ
ವಿಂಗಡದಲಿ ಗಂಧಾಕ್ಷತೆ ವೀಳ್ಯವ
ಸಂಗ್ರಾಮದೆಡೆಯ ಪೂಜಿಸಲು        ||೮೦||

ಮೂರು ಜಾವದ ವ್ಯಾಳ್ಯದಲಿ ರಂಗವ ಹೊಯಿದು
ಸೇರಿಸಿ ಬಾಳೆಲೆ ಹಾಸಿ
ನಾರಿಯರಂತೆಡೆಮಾಡಿದರು ನಲವಿಂದ
ಕಾರುಣಿಕವ ಮಾಡುತಿರಲು            ||೮೧||

ಕಂಡರು ನರಸಿಂಹರಾಯನ ಸುಭಟರು ಪ್ರ
ಚಂಡ ಸಿರುಮನವರು ಬಂದು
ದುಂಡುದೇವರ ಪೂಜಿಸುವ ಬೆಡಗನಾಗಿ
ಕಂಡುರವಣಿಸಿತೊಗ್ಗಿನಲಿ               ||೮೨||

ಕರಿ ತುರಗವು ಕಕ್ಕಟ ಈಟಿ ಸಬಳವು
ಹರಿಗೆ ಬಿಲ್ಲಿನ ಪೆಟಲವರು
ಪರಿವಾರ ಬೊಬ್ಬಿರಿದೊದಗಿ ಬರಲು ಕಂಡು
ಸಿರುಮನವರು ಚಲ್ಲುವರಿದು           ||೮೩||

ಹೆಡಿಗೆಗಳನು ಬಿಟ್ಟು ಉಡಿಗೆಗಳನು ಬೇಗ
ಎಡದ ಕೈಯ್ಯಲವಚುತಲಿ
ಮುಡಿಗಳ ಕೆದರಿ ಬಾಯ್ಗಳ ಹೊಯಿಕೊಳುತಲಿ
ಕಡುಗಲಿಗಳು ಬರಲಿತ್ತ                  ||೮೪||

ಎಡೆಗಳ ಕಂಡು ಒಬ್ಬರಿಗೊಬ್ಬರ ನೂಕಿ
ಹೆಡಿಗೆಗಳನು ಸೂರೆಮಾಡಿ
ಕಡುಬು ಕಜ್ಜಾಯ ಪಾಯಸನುಂಡು ಮದಸೊಕ್ಕಿ
ಕಡಿದಾಡಿದರು ತಮ್ಮೊಳಗೆ                        ||೮೫||

ಹುಚ್ಚು ಹಿಡಿದು ಪಾಳ್ಯಯದೊಳಗೆಚ್ಚಾಡಿ
ಕಚ್ಚುವರಾನೆ ಕುದುರೆಯ
ಕಿಚ್ಚುಗಳನು ತಂದು ತಮ್ಮ ಗೂಡಲಿಗಿಕ್ಕೆ
ಬೆಚ್ಚಿ ಬೆದರೆ ಪಾಳಯವು                ||೮೬||

ದಂಡಿನೊಳಗೆ ಗಲಭೆಯ ಕೇಳಿ ನರಸಿಂಹ
ಮಂಡಲಪತಿ ಹೊರಹೊರಟ
ಲೆಂಡಾಟವೇನೆಂದು ಬಿನ್ನೈಸಲು ಗಂಗಯ್ಯ
ಕಂಡಾ ಸ್ಥಿತಿಯನೆಲ್ಲವನು               ||೮೭||

ಹುಚ್ಚಡಿಗೆಯನಟ್ಟು ದೇವರ ಪೂಜಿಸಿ
ಕೆಚ್ಚೆದೆ ಸಿರುಮನ ಭಟರು
ಹೆಚ್ಚಿನ ಕವುಟಳೆ ಮಾಡಿ ಪಾಳಯದೊಳ
ಗಾಶ್ಚರಿಯನ್ನು ಮಾಡಿದರು             ||೮೮||

ಇನ್ನಾವ ತೆರನಿದಕೆನುತ ಗಂಗಯ್ಯನ
ಮನ್ನಣೆಯಲಿ ಕೇಳಲೊಡನೆ
ಹೊನ್ನವಳ್ಳಿಯ ವೇದರಾಜ ಬಲ್ಲನು ಎಂದು
ಬಿನ್ನೈಸಿದ ನರಸಿಂಹಗೆ                  ||೮೯||

ಕರೆಸಿದ ವೇದರಾಜನ ನರಸಿಂಹರಾಯ
ತೆರನಾವುದಿದಕೆನಲವನು
ತರಿಸಿದ ಗಿಂಡಿಯಲುದಕವ ಮಂತ್ರಿಸಿ ಕೊಡೆ
ಪರಿವಾರಕ್ಕೆ ತಳಿಯಲು                 ||೯೦||

ಬಿದ್ದುರುಳಿ^*[18][ದ]^*[19] ಮೂರು ಸಾವಿರ ಪರಿವಾರ
ಎದ್ದರು ಕೊರೆಜೀವದವರು
ನಿದ್ರೆ ತಿಳಿದ ತೆರನಂದದಿ ಪಾಳ್ಯವು
ಸದ್ದು ಮಾಡದೆ ಸುಮ್ಮನಾಯ್ತು        ||೯೧||

ಹೆಣ್ಣುಗಳರಸಿ ನೋಡಿದಳು ಪಾಳಯದೊಳು
ಕಣ್ಣುಗೆಟ್ಟುದ ಕಂಡು ನಗುತ
ಬಣ್ಣದುಪ್ಪರಿಗೆಯೊಳು ನಿಂದು ಕಳುಹಿದೊಡೆ
ಡೊಣ್ಣೆಯ ಪರಿವಾರದವನು            ||೯೨||

ಮೊರ ಮೊಗೆ ಕವಣೆ ಒನಕೆ ಡೊಣ್ಣೆ ಸೊಪ್ಪೆಯ
ಕೊರೆವ ಕುಡುಗೋಲನೆ ಪಿಡಿದು
ಭರದಿ ಕೋಲುಗಳವರೂರ ಬಾಗಿಲೊಳು ನಿಲಿಸಿ
ವೀರ ಸಿರುಮ ನೋಡೆನುತ            ||೯೩||

ಹೊಲೆ ಮಾದಿಗರು ಕೀಸುಗತ್ತಿ ಕೊಂಬು ಮೊಳೆಗಳನು
ಬಲದ ಕೈಯ್ಯಲಿ ಪಿಡಿಕೊಂಡು
ಮಲತು ಸಿರುಮ ನೋಡು ನೋಡೆಂದು ನರಸಿಂಹನ
ಬಲವ ಕಲಕಿ ಕೊರೆವರು                 ||೯೪||

ಇರಿ ತರಿ ಕೊರೆ ನೆತ್ತರ ಸುರಿ ಎನುತಲಿ
ಒರಲಿ ಬೊಬ್ಬಿಟ್ಟು ಖೋಯೆನುತ
ಮೊರದಲ್ಲಿ ಹೊಯ್ದರು ನರಸಿಂಹನವರನು
ಬರಸಿಡಿಲಿನ ರವಸದಲಿ                 ||೯೫||

ಬಣಜಿಗರಟ್ಟಿಹೊಯಿದರು ಅಟ್ಟಗೋಲಿಂದ
ಹೆಣದೊಟ್ಟಿಲುಗಳ ಒಟ್ಟಿದರು
ಕಣಿಕೆಯ ಕೊರೆವಂತೆ ಕುಡುಗೋಲುಗಳಿಂದ
ದಣಿಯೆ ತರಿದರೊಕ್ಕಲಿಗರು            ||೯೬||