೧೯೯೩. ಪಿಗ್ಗಿ ಬೀಳು = ಖಾಲಿಯಾಗು, ಮೋಸ ಹೋಗು
(ಪಿಗ್ಗಿ = ಖಾಲಿ, ಬರಿದು) ಅರಳುಗುಣಿಮಣೆಯಾಟದಲ್ಲಿ ಹುಣಿಸೆ ಬೀಜ ಅಥವಾ ಆಲವಂದದ (< ಹಾಲ-ವಾ-ಣದ)ಬೀಜವನ್ನು ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಮನೆ (ಗುಣಿ)ಗೂ ತುಂಬುತ್ತಾರೆ. ಒಂದು ಮನೆಯ ಕಾಯನ್ನು ಮುರಿದು ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಮನೆಗೂ ಒಂದೊಂದು ಬೀಜವನ್ನು ಹಾಕುತ್ತಾ ಬರುತ್ತಾರೆ. ಮುಂದಿನ ಮನೆ ಖಾಲಿ ಇದ್ದರೆ ಅದನ್ನು ಬೆರಳಿನಿಂದ ಸೀಟಿ ಅದರ ಮುಂದಿನ ಮನೆಯ ಹಾಗೂ ಎದುರುಮನೆಯ ಎಲ್ಲ ಕಾಯಿಗಳನ್ನು ತಮ್ಮದನ್ನಾಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಆಗ ತಮ್ಮ ಕಡೆಯ ಎಲ್ಲ ಗುಣಿಗಳಿಗೂ ನಿಗದಿತ ಬೀಜಗಳನ್ನು ತುಂಬಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿದ್ದರೆ, ಖಾಲಿ ಗುಣಿಗಳನ್ನು ‘ಪಿಗ್ಗಿ’ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ನುಡಿಗಟ್ಟಿದು.
ಪ್ರ : ಇದ್ದೂ ಇದ್ದೂ ಪೆದ್ದನ ಕೈಯಲ್ಲಿ ನಾನು ಪಿಗ್ಗಿ ಬಿದ್ದೆನಲ್ಲ.
೧೯೯೪. ಪಿಚಕಾರಿ ಹೊಡಿ = ನಿಂದಿಸು, ಅಪವಾದ ಹೊರಿಸು
(ಪಿಚಕಾರಿ = ಜೀರ್ಕೊಳವೆ, ಓಕಳಿ ಹಬ್ಬದಲ್ಲಿ ಬೇರೆಯವರ ಮೇಲೆ ಬಣ್ಣ ಹೊಡೆಯಲು ಬಳಸುವ ಸಾಧನ)
ಪ್ರ : ಸ್ವಜಾತಿಯವರಿಗೆ ತುತ್ತೂರಿಯೂದಿ, ಪರಜಾತಿಯವರಿಗೆ ಪಿಚಕಾರಿ ಹೊಡೆಯುವ ಪುರೋಹಿತಶಾಹಿ ಪ್ರವೃತ್ತಿ ನನ್ನದಲ್ಲ.
೧೯೯೫. ಪಿಚಂಡಿ ಗಂಟು ಹಾಕು = ಬಿಡಿಸಲಾರದ ಸಿಕ್ಕಿಗೆ ಸಿಕ್ಕಿಸು.
ದುರ್ಯೋಧನನನ್ನು ಅಪಹರಿಸಿಕೊಂಡು ಆಕಾಶಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದ ಗಂಧರ್ವ ಹಾಕಿದ ಗಂಟಿದು. ಇದನ್ನು ಬಿಡಿಸಲು ಯಾರಿಂದಲೂ ಆಗದೆ ಕೊನೆಗೆ ದ್ರೌಪದಿಯ ಪಾದಸ್ಪರ್ಶದಿಂದ ಬಿಚ್ಚಿಕೊಂಡಿತೆಂದು ಪೌರಾಣಿಕ ನಂಬಿಕೆ, ಐತಿಹ್ಯ. ಆ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ನುಡಿಗಟ್ಟಿದು.
ಪ್ರ : ಮೂಸಂಡಿಯಂಥ ನನ್ಮಗ, ಪ್ರಚಂಡನಾದಂಥ ಗೌಡನಿಗೇ ಪಿಚಂಡಿ ಗಂಟು ಹಾಕಿ ನರಳಿಸ್ತಾ ಅವನಲ್ಲ!
೧೯೯೬. ಪಿಟ್ಗರಿ = ಬಿರಿಯುವಂತೆಉಬ್ಬಿಕೊಳ್ಳು (ಪಿಟ್ಗರಿ > ಪಿಣ್ಗರಿ = ಅಡಗದೆಉಬ್ಬು)
ಪ್ರ: ಬಿಗಿರವಕೆಯಲ್ಲಿತೋಲುಪಿಟ್ಗರೀತಾಅದೆ.
೧೯೯೭. ಪಿಟೀಲ್ಕುಯ್ = ಸಣ್ಣಗೆಹೂಸು
ಪ್ರ: ಪಿಟೀಲ್ಕುಯ್ಯೋರುದಯವಿಟ್ಟಿಇಲ್ಲಿಂದಎದ್ದುಹೊರಗೆಹೋಗಿ
೧೯೯೮. ಪಿಣ್ಣಗಿರು = ಗುತ್ತನಾಗಿರು, ಮೈಗೆಹತ್ತಿಕೊಂಡಂತಿರು.
ಪ್ರ: ಕುಪ್ಪುಸದತೋಲುದೊಗಳೆಯಾಗಬಾರ್ದು, ಪಿಣ್ಣಗಿರಬೇಕು.
೧೯೯೯. ಪಿತ್ತನೆತ್ತಿಗೇರು = ಕೋಪಅಧಿಕವಾಗು.
ಪ್ರ: ಪಿತ್ತನೆತ್ತಿಗೇರಿದರೆನಾನುಏನ್ಮಾಡ್ತೀನಿಅನ್ನೋದುನನಗೇಗೊತ್ತಿಲ್ಲ.
೨೦೦೦. ಪಿದಿಪಿದಿಗುಟ್ಟು = ಗಿಜಿಗುಟ್ಟು, ತುಂಬಿತುಳುಕು.
ಪ್ರ: ಏಡಿಕಾಯಿಕಚ್ಚೆಬಿಚ್ಚಿದರೆಮರಿಗಳುಪಿಚಿಪಿಚಿಗುಟ್ಟುತ್ತವೆ.
೨೦೦೧. ಪಿಳ್ಜುಟ್ಟುಅಲ್ಲಾಡಿಸು = ಮೃಷ್ಟಾನ್ನಭೋಜನದರುಚಿಯಿಂದತಲೆದೂಗು (ಪಿಳ್ಜುಟ್ಟು = ಮಡಿವಂತರುನೆತ್ತಿಯಮೇಲೆಬಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವಬೆರಳುಗಾತ್ರದಶಿಖೆ. ಪಿಳ್ಳ, ಪಿಳ್ಳೆಬಂಬುದಕ್ಕೆಗಣಪತಿಎಂಬಅರ್ಥಇರುವಂತೆಯೇಸಣ್ಣದು, ಚಿಕ್ಕದುಎಂಬಅರ್ಥವೂಇದೆ).
ಪ್ರ: ಊಟದರುಚಿಪಿಳ್ಜುಟ್ಟುಅಲ್ಲಾಡಿಸಿಬಿಡ್ತು.
೨೦೦೨. ಪೀಕಲಾಟಕ್ಕೆಬರು = ಇಕ್ಕಟ್ಟಿಗೆಒಳಗಾಗು
ಪ್ರ: ನೂಕಲಾಟಆಗಿಪೀಕಲಾಟಕ್ಕೆಬಂತು.
೨೦೦೩. ಪೀಗುಟ್ಟಿಸು = ವಾಲಗಊದಿಸು, ಮದುವೆಮಾಡು.
ಓಲಗಇಲ್ಲದೆಮದುವೆಆಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಶ್ರುತಿ, ನಾಗಸ್ವರ, ಡೋಲುಗಳಶಬ್ದಮದುವೆಯವಾತಾರವರಣಕ್ಕೆರಂಗೇರಿಸುತ್ತಿದ್ದುವು. ಇಂದುಕಾಲಬದಲಾಗಿದೆ. ಓಲಗವಿಲ್ಲದೆಪರಸ್ಪರಹಾರವಿನಿಮಯದಿಂದವಿವಾಹಗಳುಜರಗುತ್ತವೆ. ಆದರೆಈನುಡಿಗಟ್ಟುಹಿಂದಿನಆಸಂಪ್ರದಾಯದಹೊಕ್ಕುಳಬಳ್ಳಿಸಂಬಂಧವುಳ್ಳದ್ದು.
ಪ್ರ: ಪೀಗುಟ್ಟಿಸೋದುಯಾವಾಗ, ಭರ್ಜರಿಬೀಗರೂಟಹಾಕಿಸೋದುಯಾವಾಗ?
೨೦೦೪. ಪೀಡೆಕಳೆದುಹೋಗು = ಸಮಸ್ಯೆಇಲ್ಲವಾಗು, ಗಂಡಾಂತರಗಪ್ಪಿಹೋಗು (ಪೀಡೆ = ಪೀಶಾಚಿ, ಬೆನ್ನಿಗೆಬಿದ್ದಬೇತಾಳ)
ಪ್ರ: ದೊಡ್ಡಪೀಡೆಕಳೆದುಹೋಯ್ತಲ್ಲ, ಸಣ್ಣಪುಟ್ಟಕೀಡೆಗಳನ್ನುಹೊಸಕಿಹಾಕಿದರಾಯ್ತು.
೨೦೦೫. ಪೀಣ್ಯಹೋಗಿಪಾಳ್ಯವಾಗು = ತೋಟಹಾಳಾಗಿಊರಾಗು, ಗ್ರಾಮವಾಗು (ಪೀಣ್ಯ < ಪಣ್ಣೆಯ < ಪಣ್ಯ= ತೋಟ, Estate: ಪಾಳ್ಯ < ಪಾಳಯ = ಬೀಡು, ಶಿಬಿರ)
ಪ್ರ: ಪೀಣ್ಯಹೋಗಿಪಾಳ್ಯಆಗಿರೋದಕ್ಕೆಬೆಂಗಳೂರಿನಒಂದುಭಾಗವಾಗಿರುವಪೀಣ್ಯಎಂಬಊರೇಸಾಕ್ಷಿ. ಏಕೆಂದರೆಒಂದಾನೊಂದುಕಾಲದಲ್ಲಿಅದುಚಂಪಕಾರಣ್ಯವಾಗಿತ್ತು.
೨೦೦೬. ಪೀನಾಸಿರೋಗಬರು = ಅಸ್ತಮಾಕಾಯಿಲೆಬರು, ಉಸಿರಾಟಕ್ಕೆತೊಂದರೆಯಾಗು.
ಪ್ರ: ಬಿಕನಾಸಿನನ್ಮಗನಿಗೆಪೀನಾಸಿರೋಗಬಂದುಸಾಯ್ತಾಅವನೆ.
೨೦೦೭. ಪುಕಪುಕಎನ್ನು= ಎದೆಹೊಡೆದುಕೊಳ್ಳು, ಭಯವಾಗು
ಪ್ರ: ಕಾಡಿನಮಧ್ಯೆಕಳ್ಳರಕೈಗೆಸಿಕ್ಕಿದರೇನುಗತಿಅಂತಎದೆಪುಕಪುಕಅಂತಾಅದೆ.
೨೦೦೮. ಪುಕಳಿಎತ್ತು = ಜಾಗಬಿಡು, ಹೊರಡು (ಪುಕಳಿ = ಯೋನಿ)
ಪ್ರ: ಮೊದಲುಇಲ್ಲಿಂದನಿನ್ನಪುಕಳಿಎತ್ತು, ಮಹಾಸಾಬಸ್ತೆಅಂದ್ಕೊಂಡಿದ್ದೆನಿನ್ನ.
೨೦೦೯. ಪುಕಳಿಪರ್ವತದಮೇಲಕ್ಕೆಹೋಗು = ಅಂತಸ್ತುಅಧಿಕವಾಗು, ಧಿಮಾಕುಹೆಚ್ಚಾಗು.
ಪ್ರ: ಗಾದೆ-ಪತವ್ರತೆಪುಕಳಿಪರ್ವತದಮೇಲಕ್ಕೆಹೋಗಿದ್ದಕ್ಕೆಪಲ್ಲಕ್ಕಿಮೇಲೆಹೋದವಂತೆನೂರೊಂದುತುಣ್ಣೆ.
೨೦೧೦. ಪುಕ್ಕಆತುಕೊಳ್ಳು = ಬಡವಾಗು, ಮೂಳೆಚಕ್ಕಳವಾಗುಈಪುಕ್ಕ = ಪ್ರಾಣಿಗಳಮೈಮೇಲಿನರೋಮ; ಆತುಕೊಳ್ಳು < ಅಂತುಕೊಳ್ಳು= ಹಿಡಿ, ಹೊಂದು) ದನ, ಎತ್ತು, ಹೋರಿಗಳಿಗೆಸರಿಯಾದಆಹಾರಸಿಗದೆ ಬಗ್ಗರಿ ಮೂಳೆ ಬಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಮೈಮೇಲೆ ಉದ್ದವಾದ ರೋಮ ಬೆಳೆಯ ತೊಡಗುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ಮಳೆ ಹುಯ್ದು ಹಸಿರು ಹುಲ್ಲು ಬಂದ ಮೇಲೆ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಹೊಟ್ಟೆ ತುಂಬ ಮೇದು ಪಿಣ್ಗರಿಯುವಂತಾಗುತ್ತವೆ. ಮೈಮೇಲಿನ ಉದ್ದನೆಯ ರೋಮಗಳೆಲ್ಲ ಉದುರಿ, ಮೈಮೇಲೆ ಕೈ ಇಟ್ಟರೆ ಜಾರುವಂತೆ ನುಣುಪಾಗುತ್ತವೆ. ಆ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಮೂಡಿದ ನುಡಿಗಟ್ಟು ಇದು.
ಪ್ರ : ಹೋರಿಗಳು ಪುಕ್ಕ ಆತುಕೊಂಡು ಕುಂತಾವಲ್ಲ, ಮನೇಲಿದ್ದೋರು ಹೊಟ್ಟೆಗೆ ಅನ್ನ ತಿಂತಿದ್ರೋ ಮಣ್ಣು ತಿಂತಿದ್ರೋ?
೨೦೧೧. ಪುಕ್ಕ ತೆರೆಯೋಕೆ ಬರು = ಶ್ಯಪ್ಪ ಕೀಳೋಕೆ ಆಗಮಿಸು
(ಪುಕ್ಕ = ಶ್ಯಪ್ಪ)
ಪ್ರ : ಇಲ್ಲಿಗ್ಯಾಕೆ ಪುಕ್ಕ ತರೆಯೋಕೆ ಬಂದಿದ್ದಿ ಎಂದು ಆಳಿಗೆ ಬೈದು ಭಂಗಿಸಿದ.
೨೦೧೨. ಪುಕ್ಕಲನಂತಾಡು = ಹೇಡಿಯಂತಾಡು, ಅಂಜುಬುರುಕನಂತಾಡು
(ಪುಕ್ಕಲು = ಭಯ, ಅಂಜಿಕೆ)
ಪ್ರ : ತಿಕ್ಕಲನಿಗೆ ನಾಲ್ಕು ಇಕ್ಕಲ ಅಂದಿದ್ಕೆ ಪುಕ್ಕಲ ಪಾರೊಡೆದ.
೨೦೧೩. ಪುಕ್ಕಟ್ಟೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡು = ಬಿಟ್ಟಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡು, ಕೂಲಿ ಇಲ್ಲದೆ ಮುಪತ್ತಾಗಿ ದುಡಿ
(ಪುಕ್ಕಟ್ಟೆ = ಬಿಟ್ಟಿ, ಕೂಲಿ ರಹಿತ)
ಪ್ರ : ಪುಕ್ಕಟ್ಟೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿಸ್ತಾನಲ್ಲ, ಅವನ ಮನೆ ಎಕ್ಕುಟ್ಹೋಗ!
೨೦೧೪. ಪುಕ್ಕಸಟ್ಟೆ ಪುನುಗಲ್ಲದಿರು = ಸುಲಭವಲ್ಲದಿರು, ಅಕ್ಕಲಾಯವಾಗಿ ಸಿಕ್ಕದಿರು
(ಪುಕ್ಕಸಟ್ಟೆ = ಬಿಟ್ಟಿ; ಪುನುಗು = ಪುನಗಿನ ಬೆಕ್ಕಿನ ಪರಿಮಳದ್ರವ್ಯ)
ಪ್ರ : ಮೊಟ್ಟೆ ಕಟ್ಟಿ ಹೆಗಲಿಗೆಸೆಕೊಳ್ಳೋಕೆ, ಇದು ಪುಕ್ಕಸಟ್ಟೆ ಪುನಗಲ್ಲ ಕಣೋ, ಅಣ್ಣ.
೨೧೦೫. ಪುಕಾರು ಹಬ್ಬಿಸು = ಸುದ್ದಿ ಹರಡು
(ಪುಕಾರು = ಸುದ್ದಿ)
ಪ್ರ : ಅಲ್ಲಸಲ್ಲದ ಪುಕಾರು ಹಬ್ಬಿಸಿ, ಸಿಕ್ಕಿದಷ್ಟು ಬೆಲ್ಲಕ್ಕೆ ಜೊಲ್ಲು ಸುರಿಸೋ ನೀಚನನ್ಮಗ ಅವನು.
೨೦೧೬. ಪುಗಳಿ ಪಲ್ಲಂಡೆ ಮಾಡು = ಸಾಕು ಸಾಕು ಮಾಡು, ಸುಸ್ತು ಮಾಡು
(ಪುಗಳಿ < ಪುಕಳಿ = ಯೋನಿ ; ಪಲ್ಲಂಡೆ = ಚಿದರು (<ಛಿದ್ರ) ಚೆದುರಾದ ಬಾಳೆ ಎಲೆ)
ಪ್ರ : ಇವತ್ತು ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಬಂಧ ಆಳುಗಳ ಪುಗಳಿ ಪಲ್ಲಂಡೆ ಮಾಡಿ ಕಳಿಸಿದ್ದೀನಿ.
೨೦೧೭. ಪುಟ ಕೊಡು = ಸಮರ್ಥನೆ ನೀಡು, ಬೆಂಬಲ ಸೂಚಿಸು
ಪ್ರ : ಆ ಹಲಾಲ್ಟೋಪಿ ಮಾತಿಗೆ ಪುಟ ಕೊಡುವಂತಿದೆ ನ್ಯಾಯಸ್ಥರ ಮಾತು.
೨೦೧೮. ಪುಟವಿಕ್ಕಿದ ಚಿನ್ನದಂತಿರು = ಅಂದವಾಗಿರು, ಮಿರಮಿರನೆ ಮಿಂಚುತ್ತಿರು
(ಪುಟವಿಕ್ಕು = ಚಿನ್ನವನ್ನು ಬೆಂಕಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಯಿಸಿ ಶುದ್ಧಗೊಳಿಸಿ ಮೆರುಗು ಬರುವಂತೆಸಗುವುದು)
ಪ್ರ : ಹುಡುಗಿ ಪುಟವಿಕ್ಕಿದ ಚಿನ್ನದಂತಿದ್ದಾಳೆ,ನಿಮ್ಮ ಮನೆ ತುಂಬಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ
೨೦೧೯. ಪುಟ ಹಾರುವಂತಿರು = ದುಂಡುದುಂಡುಗೆ ದಷ್ಟಪುಷ್ಟವಾಗಿರು.
ಪ್ರ : ಹುಡುಗ ಪುಟ ಹಾರುವ ಚೆಂಡಿನಂತಿದ್ದಾನೆ, ಬೆಂಡು ಅಂದೋರು ಯಾರು?
೨೦೨೦. ಪುಟಪುಟನೆ ಪುಟಿ = ಟಕ್ ಟಕ್ ಎಂದು ಹಾರು, ಕುಪ್ಪಳಿಸು
(ಪುಟಿ = ಮೇಲಕ್ಕೆ ನೆಗೆ, ಚಿಮ್ಮು)
ಪ್ರ : ಗಾದೆ – ಹೆಣ್ಣು ಪುಟಪುಟನೆ ಪುಟಿಯುವ ಚೆಂಡು
ಗಂಡು ಲೊಟಲೊಟನೆ ಮುರಿಯುವ ಬೆಂಡು
೨೦೨೧. ಪುಟಗೋಸಿ ಕೊಡು = ಏನೂ ಕೊಡದಿರು
(ಪುಟಗೋಸಿ = ಲಂಗೋಟಿ, ಕಚ್ಚೇರವೆ)
ಪ್ರ : ಕೊಟ್ಟಿದ್ದೀನಿ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದೀನಿ ಅಂದ್ರೆ ಬಂದುಬಿಡ್ತ? ಕೊಟ್ಟವನೆ ಪುಟಗೋಸಿ!
೨೦೨೨. ಪುಟ್ಟಿ ತುಂಬು = ಉಣ್ಣು, ಹೊಟ್ಟೆಗೆ ಸೇವಿಸು
(ಪುಟ್ಟಿ = ಬಿದಿರ ದೆಬ್ಬೆಯಿಂದ ಹೆಣೆದ ಧಾನ್ಯ ತುಂಬುವ ಸಾಧನೆ; ಇಲ್ಲಿ ಹೊಟ್ಟೆಯ ಪ್ರತೀಕವಾಗಿದೆ)
ಪ್ರ : ನಿನ್ನ ಪುಟ್ಟಿ ತುಂಬಿ ಬಿಟ್ರೆ ಸಾಕು, ಉಳಿದೋರ ಗತಿ ಏನಾದರೂ ಆಗಲಿ
೨೦೨೩. ಪುಡಿಗಾಸನ್ನೂ ಹುಡಿ ಹಾರಿಸು = ಚಿಲ್ಲರೆ ಹಣವನ್ನೂ ಧ್ವಂಸ ಮಾಡು
(ಪುಡಿಗಾಸು = ಚಿಲ್ಲರೆ ಕಾಸು; ಹುಡಿ < ಪುಡಿ = ಮಣ್ಣಿನ ಧೂಳು)
ಪ್ರ : ಮಗ, ಪುಡಿಗಾಸನ್ನೂ ಹುಡಿ ಹಾರಿಸಿದ, ನನ್ನ ಹತ್ರ ಒಂದು ಬಿಡಿಗಾಸೂ ಇಲ್ಲ.
೨೦೨೪. ಪುಣ್ಣೇವು ಮಾಡಿರು = ಸುಕೃತ ಬೆನ್ನಿಗಿರು, ಅದೃಷ್ಟ ಚೆನ್ನಾಗಿರು
(ಪುಣ್ಣೇವು < ಪುಣ್ಯ = ಸುಕೃತ, ಅದೃಷ್ಟ)
ಪ್ರ : ಗಾದೆ – ೧. ಎಣ್ಣೆ ಹಚ್ಕೊಂಡು ಮಣ್ಣಾಗುಳ್ಳಾಡಿದರೂ
ಪುಣೇವಿದ್ದಷ್ಟೆ ಮೈಗಂಟಿಕೊಳ್ಳೋದು
೨. ಅಣ್ಣೆಸೊಪ್ಪು ಕುಯ್ಯೋಕೆ ಹೋದರೂ
ಪುಣ್ಣೇವಿದ್ದಷ್ಟೇ ಸಿಕ್ಕೋದು
೨೦೨೫. ಪುದೀರನೆ ತೂರು = ದಿಡೀರನೆ ನುಗ್ಗು, ಸರಕ್ಕನೆ ಸರಳಿನಂತೆ ವೇಗವಾಗಿ ನುಗ್ಗು
(ತೂರು = ನುಗ್ಗು, ಧಾವಿಸು)
ಪ್ರ : ಪೊದೆಯಿಂದ ಮೊಲ ಪುದೀರನೆ ತೂರಿ ಓಡತೊಡಗಿದಾಗ ಬೇಟೆಗಾರರು ಬೆನ್ನಟ್ಟಿದರು.
೨೦೨೬. ಪುನೀತವಾಗು = ಪಾವನವಾಗು
ಪ್ರ : ನಿನ್ನ ಬಾಯಿಂದ ಬಂದ ಈ ಸುನೀತ ಕೇಳಿ, ನನ್ನ ಜನ್ಮ ಪುನೀತ ಆಗಿ ಹೋಯ್ತು!
೨೦೨೭. ಪುರಲೆ ಇಕ್ಕು = ಪ್ರಚೋದಿಸು, ಚಿಮ್ಮಿಕ್ಕು
(ಪುರಲೆ = ಒಣಗಿದ ಸಸ್ಯ ವಿಶೇಷ)
ಪ್ರ : ಹತ್ತಿಕೊಂಡ ಬೆಂಕಿ ಆರಲಿ ಅಂದ್ರೆ, ಇವನೊಬ್ಬ ಪುರಲೆ ಇಕ್ತಾನೇ ಇರ್ತಾನಲ್ಲ.
೨೦೨೮. ಪುರಲೆ ಹಕ್ಕಯಂತಾಡು = ನೆಗೆದಾಡು
(ಪುರಲೆ ಹಕ್ಕಿ = ಗುಬ್ಬಚ್ಚಿಯಂಥ ಪಕ್ಷಿವಿಶೇಷ, ಇದ್ದಕಡೆ ಇರದೆ ಎಲ್ಲ ಕಡೆ ನೆಗೆದಾಡುವಂಥದು)
ಪ್ರ : ಇವನೊಬ್ಬ ಇದ್ದ ಕಡೆ ಇರಲ್ಲ, ಎಲ್ಲ ಕಡೆ ಪುರಲೆ ಹಕ್ಕಿಯಂತೆ ನೆಗೆದಾಡ್ತಾನೆ.
೨೦೨೯. ಪುರಸೊತ್ತು ಇಲ್ಲದಿರು = ಬಿಡುವು ಸಿಕ್ಕದಿರು
(ಪುರಸೊತ್ತು < ಪುರಸತ್ (ಹಿಂ) = ಬಿಡುವು)
ಪ್ರ : ನಾನೇನು ಮಲಾಮತ್ತು ಬಂದು ಮಲೆಯುತ್ತಾ ಇಲ್ಲ, ಪುರಸೊತ್ತಿಲ್ಲದೆ ಬರಲಿಲ್ಲ ಅಷ್ಟೆ.
೨೦೩೦. ಪುರಗುಟ್ಕೊಂಡು ಬೀಳು = ಭೇದಿಯಾಗಿ ಮಲಗು
ಪ್ರ : ಬರಗೆಟ್ಟೋನಂಗೆ ಪರವು ಊಟ ಮಾಡಿ ಪುರಗುಟ್ಕೊಂಡು ಬಿದ್ದವನೆ.
೨೦೩೧. ಪುರಾಣ ಹೇಳು = ಅನಗತ್ಯ ಕಗ್ಗ ಹೇಳು
ಪ್ರ : ನೀನು ಪುರಾಣ ಹೇಳಿದರೆ ಇಲ್ಲಿ ಕೇಳೋಕೆ ಯಾರೂ ತಯಾರಿಲ್ಲ
೨೦೩೨. ಪುರಾಣ ಬಿಚ್ಚದಿರು = ಹಳೆಯ ವಿಷಯವನ್ನು ಕೆದಕದಿರು
ಪ್ರ : ಸಮಸ್ಯೆ ಬಗೆ ಹರಿಸೋ ವಿಷಯ ಹೇಳು, ಆದ ಹೋದ ಪುರಾಣ ಬಿಚ್ಚಬೇಡ
೨೦೩೩. ಪುಲ ಪುಲ ಎನ್ನು = ಇದ್ದ ಕಡೆ ಇರದಿರು, ಬುಳುಬುಳು ಹರಿದಾಡುವ ಹುಳುಗಳಂತಾಡು
ಪ್ರ : ಹಾದರಗಿತ್ತಿ ಕಾಲು ಹಸೆಮಣೆ ಮೇಲೂ ಇರಲ್ಲ ಅನ್ನೋಂಗೆ ಪುಲಪುಲ ಅಂತ ಓಡಾಡ್ತಾಳೆ.
೨೦೩೪. ಪುಸ್ ಎನ್ನು = ಇಲ್ಲವೆನ್ನು, ಕೈ ಅಲ್ಲಾಡಿಸು
ಪ್ರ : ದುಡ್ಡು ಕೊಡ್ತೀನಿ, ಅಂದೋನು ಇವತ್ತು ಪುಸ್ ಅಂದ.
೨೦೩೫. ಪುಳ್ಳೆ ಇಕ್ಕು = ಚಿಮ್ಮಿಕ್ಕು, ಎತ್ತಿ ಕಟ್ಟು
(ಪುಳ್ಳೆ < ಪುರಲೆ = ಒಣಗಿದ ಎಲೆ ಕಡ್ಡಿ ಇತ್ಯಾದಿ)
ಪ್ರ : ಗಾದೆ – ಬೆಂಕಿ ಆರಿಸೋರೇ ಇಲ್ಲ
ಪುಳ್ಳೆ ಇಕ್ಕೋರೇ ಎಲ್ಲ
೨೦೩೬. ಪೂಕು ಮುಚ್ಚು = ಪುಕಳು ಮುಚ್ಚು, ಬಾಯಿ ಮುಚ್ಚು
(ಪೂಕು = ಪುಕಳಿ, ಯೋನಿ)
ಪ್ರ : ಪೂಕು ಮುಚ್ಕೊಂಡು ಕೂತ್ಗೊಳ್ತೀಯೋ, ಇಲ್ಲ ನಾಲ್ಕು ಬಿಗಿದು ಹೊರಗೆ ದಬ್ಬಲೋ?
೨೦೩೭. ಪೂಕೆತ್ತು = ಜಾಗ ಬಿಡು, ಹೊರಡು
ಪ್ರ : ಮೊದಲು ಇಲ್ಲಿಂದ ನಿನ್ನ ಪೂಕೆತ್ತು, ಗ್ವಾಕೆ ಹಿಸುಕಿಬಿಟ್ಟೇನು ಮುಲುಕಿದರೆ
೨೦೩೮. ಪೂಜೆ ಮಾಡು = ಅವಮಾನ ಮಾಡು, ತಕ್ಕ ಜಾಸ್ತಿ ಮಾಡು.
ಪ್ರ : ಅವನಿಗೆ ಇವತ್ತು ಸರಿಯಾಗಿ ಪೂಜೆ ಮಾಡಿ ಬಂದಿದ್ದೀನಿ.
೨೦೩೯. ಪೂಸಿ ಬಿಡು = ಸುಳ್ಳು ಹೇಳು
(ಪೂಸಿ < ಪುಸಿ = ಸುಳ್ಳು)
ಪ್ರ : ಅವನು ಪೂಸಿ ಬಿಡ್ತಾನೆ, ನಂಬಬೇಡ, ಸೋಸಿ ನೋಡೋದನ್ನು ರೂಢಿಸಿಕೋ.
೨೦೪೦. ಪೆಗ್ಗೆ ಮಾತಾಡು = ಪೋಲಿ ಮಾತಾಡು, ಅಹಂಕಾರದ ಮಾತಾಡು
(ಪೆಗ್ಗೆ = ಅಹಂಕಾರ)
ಪ್ರ : ದೊಡ್ಡೋರು ಚಿಕ್ಕೋರು ಅನ್ನದೆ ಪೆಗ್ಗೆ ಮಾತಾಡ್ತಾನೆ.
೨೦೪೧. ಪೆಟ್ಟು ಬೀಳು = ಹಾನಿಯಾಗು, ನಷ್ಟವಾಗು
(ಪೆಟ್ಟು = ಏಟು, ಹೊಡೆತ)
ಪ್ರ : ಈ ಸಾರಿ ಆಲುಗೆಡ್ಡೆ ಬೆಳೇಲಿ ಭಾರಿ ಪೆಟ್ಟು ಬೀಳ್ತು
೨೦೪೨. ಪೆಡಸಾಗು = ಒರಟಾಗು, ಸೆಟೆದುಕೊಳ್ಳು
(ಪೆಡಸು = ಒರಟು, ಕಾಠಿಣ್ಯ)
ಪ್ರ :ಸಮಯಕ್ಕೆ ಸರಿಯಾಗಿ ಪೆಡಸೂ ಆಗಬೇಕು, ಮೆದುವೂ ಆಗಬೇಕು, ಅದೇ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆ.
೨೦೪೩. ಪೆಯ್ಯನೆ ಎಸೆ = ಬಿರುಸಾಗಿ ಬಿಸಾಡು, ವೇಗವಾಗಿ ಎಸೆ
ಪ್ರ : ಕೈಗೆ ಕೊಟ್ರೆ, ನನ್ನ ಮಕ್ಕೆ ಹೊಡದಂಗೆ, ಪೆಯ್ಯನೆ ಎಸೆದುಬಿಟ್ಟ.
೨೦೪೪. ಪೆಳ್ಳೆ ಕಡಿದು ಹೊಚ್ಚು = ಹಸಲೆ ಕಡಿದು ಹೊದಿಸು
(ಪೆಳ್ಳೆ = ಹಸಲೆಯ ತುಂಡು ; ಹಸಲೆ < ಪಸಲೆ = ಹಸುರು ಹುಲ್ಲಿನ -ತೆಂ-ಡೆ)
ಪ್ರ : ಹುದಿಗೆ ಪೆಳ್ಳೆ ಕಡಿದು ಹೊಚ್ಚಿದ್ರೆ, ಮಳೆ ಬಂದ್ರೂ ಮಣ್ಣು ಕುಸಿದು ಕೆಳಕ್ಕೆ ಬರಲ್ಲ. ಯಾಕೆ ಅಂದ್ರೆ ಹಸಲೆ ಬೇರು ಬಿಟ್ಟು ಚಾಪೆಯಂತೆ ಹೆಣೆದುಕೊಂಡು ಮಣ್ಣು ಜರುಗದಂತೆ ತಡೆ ಹಿಡಿಯುತ್ತದೆ.
೨೦೪೫. ಪೇಚಾಡು = ನೋವು ತೋಡಿಕೊಳ್ಳು
ಪ್ರ : ಅಣ್ಣತಮ್ಮಂದಿರು ಕಚ್ಚಾಡಿದ್ದರ ಬಗ್ಗೆ ತುಂಬ ಪೇಚಾಡಿಕೊಂಡು ಅತ್ತ.
೨೦೪೬. ಪೇಚಿಗೆ ಸಿಕ್ಕು = ಇಕ್ಕಟ್ಟಿಗೆ ಒಳಗಾಗು
(ಪೇಚು = ಕಷ್ಟ, ಇಕ್ಕಟ್ಟು)
ಪ್ರ : ಯಾವುದೋ ಒಂದು ಪೇಚಿಗೆ ಸಿಕ್ಕಿ ವಿಲಿವಿಲಿ ಒದ್ದಾಡ್ತಾ ಅವನೆ.
೨೦೪೭. ಪೇಟ ಎಗರಿಸು = ಅವಮಾನಗೊಳಿಸು
ತಲೆಗೆ ಕಟ್ಟುವ ಪೇಟ, ಅದರಲ್ಲೂ ಮೈಸೂರು ಪೇಟ ತುಂಬ ಹೆಸರುವಾಸಿಗೆ. ಶುಭಕಾರ್ಯಗಳು ಜರುಗುವಾಗ ತಲೆಗೆ ಪೇಟವಿದ್ದೇ ತೀರಬೇಕು. ತಲೆಯ ಮೇಲೆ ಪೇಟವೋ, ಟವಲ್ಲೋ, ವಸ್ತ್ರವೋ ಯಾವುದೋ ಒಂದು ಇದ್ದೇ ತೀರಬೇಕು. ಅದು ಗೌರವದ ಸಂಕೇತ. ‘ತಲೆಗೆ ಬಟ್ಟೆ ಇಲ್ಲದೋರು ಅಂತ ತಿಳ್ಕೋಬೇಡ’ ಎಂಬ ಮಾತು ಅದನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ತಲೆಯ ಮೇಲಿನ ಪೇಟವನ್ನೋ ಟೋಪಿಯನ್ನೋ ಎಗರಿಸುವುದು ಗೌರವಕ್ಕೆ ಕುಂದು ಎಂಬುದು ಜನಪದರ ನಂಬಿಕೆ. ಆ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ನುಡಿಗಟ್ಟಿದು.
ಪ್ರ : ನೀನು ಆವುಟ ಮಾಡಿದರೆ ಪೇಟ ಎಗರಿಸಿ ಕಳಿಸ್ತೀನಿ.
೨೦೪೮. ಪೇತಲಾಗು = ಬಡಕಲಾಗು, ನಿಸ್ಸಾರವಾಗು
(ಪೇತಲು = ನಿಸ್ಸಾರ, ನಿಸ್ಸತ್ವ)
ಪ್ರ : ಗಾದೆ – ಹೊಲ ಪೇತಲೋ?
ಒಕ್ಕಲು ಪೇತಲೋ?
೨೦೪೯. ಪೇರಿ ಕೀಳು = ಓಡು
(ಪೇರಿ = ಸಂಚಾರ, ಓಟ)
ಪ್ರ : ನನ್ನ ಕಂಡದ್ದೇ ತಡ, ಅಲ್ಲಿಂದ ಪೇರಿ ಕಿತ್ತ
೨೦೫೦. ಪೈಕಕ್ಕೆ ಸೇರು = ಗುಂಪಿಗೆ ಸೇರು, ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಸೇರು
(ಪೈಕ < ಪಯಿಕ = ಪ್ರಾಂತ್ಯ, ಆಡಳಿತ ವಿಭಾಗ, ಬುಡಕಟ್ಟು)
ಪ್ರ : ನೀವು ಯಾವ ಪೈಕಕ್ಕೆ ಸೇರಿದೋರು?
೨೦೫೧. ಪೈಗೋಲು ಹೋದಂಗೆ ಹೋಗು = ಬಾಣದಂತೆ ಅತಿವೇಗವಾಗಿ ಹೋಗು
(ಕೋಲು = ಬಾಣ; ಪೈಗೋಲು = ಪೆಯ್ ಎಂಬ ಸದ್ದಿನೊಡನೆ ವೇಗವಾಗಿ ಹೋಗುವ ಬಾಣ)
ಪ್ರ : ಕಣ್ಣುಮುಚ್ಚಿ ಕಣ್ಣು ತೆರೆಯೋದರೊಳಗೆ ಪೈಗೋಲು ಹೋದಂಗೆ ಹೋಗಿ ಬಂದುಬಿಟ್ಟ.
೨೦೫೨. ಪೈಸಲ್ ಆಗು = ಮರಣ ಹೊಂದು
ಪ್ರ : ಎಂಟು ದಿವಸದ ಹಿಂದೆ ಬಸ್ಸು ಡಿಕ್ಕಿ ಹೊಡೆದು ಪೈಸಲ್ ಆಗಿಬಿಟ್ಟ.
೨೦೫೩. ಪೊಗದಸ್ತಾಗಿರು = ಭರ್ಜರಿಯಾಗಿರು, ಸಮೃದ್ಧ ನಿಧಿಯಂತಿರು.
ಪ್ರ : ಪೊಗದಸ್ತಾಗಿರೋ ಹೆಂಡ್ರಿಗೆ ಹೇತರೆ ಸುಸ್ತಾಗುವ ಗಂಡ ಸಿಕ್ಕಬೇಕ?
೨೦೫೪. ಪೊಗರಿಳಿಸು = ಅಹಂಕಾರ ಅಡಗಿಸು, ಠೆಂಕಾರ ಮುರಿ
(ಪೊಗರು = ಕೊಬ್ಬು, ಧಿಮಾಕು)
ಪ್ರ : ಪೊಗರಿಳಿಸಿದ ಮೇಲೆ ಎಗರಾಟ ನಿಲ್ತದೆ, ಅಲ್ಲೀವರೆಗೆ ಎಗರಾಡಲಿ.
೨೦೫೫. ಪೋಡು ಮಾಡಿಸು = ಜಮೀನನ್ನು ಅಳತೆ ಮಾಡಿಸಿ ಪಾಣಿಕಲ್ಲು ಬಾಂದುಗಲ್ಲು ಹಾಕಿಸು
ಪ್ರ : ಪೋಡು ಮಾಡಿಸಿದ ಮೇಲೆ ಜಮೀನಿನ ಸುತ್ತ ಈಡು ಹಾಕಿಸಿಬಿಡ್ತೀನಿ.
೨೦೫೬. ಪೋಣಿಸು = ಉಣ್ಣು, ಏರಿಸು
ಪ್ರ : ಗಾದೆ – ಪೋಣಿಸೋರಿಗೆ ಸುಲಭ
ಹವಣಿಸೋರಿಗೆ ಕಷ್ಟ
೨೦೫೭. ಪೋಲು ಮಾಡು = ದುಂದುವೆಚ್ಚ ಮಾಡು
ಪ್ರ : ಕೂಡಿ ಹಾಕೋದು ಕಷ್ಟ, ಪೋಲು ಮಾಡೋದು ಸುಲಭ.
೨೦೫೮. ಪೌಜುಗಟ್ಟಿಕೊಂಡು ಬರು = ಗುಂಪು ಕೂಡಿ ಬರು
(ಪೌಜು < ಸೈನ್ಯ)
ಪ್ರ : ಜಮೀನುದಾರ ಪೌಜುಗಟ್ಕೊಂಡು ಬಂದು ಬಡವರ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಮಾಡಿಸಿದ.
೨೦೫೯. ಪೌತಿ ಆಗು = ಮರಣ ಹೊಂದು
(ಪೌತಿ < ಪಾವತಿ = ಸಂದಾಯ)
ಪ್ರ : ಅವನು ಪೌತಿ ಆಗಿ ಆಗಲೇ ಒಂದು ತಿಂಗಳಾಯ್ತು.
೨೦೬೦. ಪಂಗನಾಮ ಹಾಕು = ಮೋಸ ಮಾಡು
(ಪಂಗ = ಕವಲು, ಪಂಗನಾಮ = ಆ ಕಡೆ ಆ ಕಡೆ ಕವಲು ನಾಮ, ಮಧ್ಯೆ ನೇರ ನಾಮ = ಮೂರು ನಾಮ) ಹನ್ನೆರಡನೆಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ರಾಮಾನುಜಾಚಾರ್ಯರು ತಮಿಳುನಾಡಿನಿಂದ ಓಡಿ ಬಂದು ಮಂಡ್ಯದ ಮೇಲುಕೋಟೆಯಲ್ಲಿ ತಂಗಿದ ಮೇಲೆ ಶ್ರೀವೈಷ್ಣವ ಮತದ ಆಚಾರ ವಿಚಾರಗಳ ಪ್ರಚಾರವಾಗತೊಡಗಿರಬೇಕು. ಅವರ ಅನುಯಾಯಿಗಳು ಸ್ಥಳೀಯರಿಗೆ ಕೆಲವು ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಮಣ್ಣು ಮುಕ್ಕಿಸಿರಬೇಕು. ಆಗ ಪಂಗನಾಮಕ್ಕೆ ಮೋಸ ಎಂಬ ಅರ್ಥ ಅಂಟಿಕೊಂಡು ಚಾಲ್ತಿಗೆ ಬಂದಿರಬೇಕು. ಆಯಾ ಕಾಲಘಟ್ಟದ ಗರ್ಭದಿಂದಲೇ ಕೆಲವು ನುಡಿಗಟ್ಟುಗಳು ಜನ್ಮ ತಾಳುತ್ತವೆ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಇದು ಸಾಕ್ಷಿ.
ಪ್ರ : ಅಯ್ಯೋ ಅಂತ ಆಶ್ರಯ ಕೊಟ್ರೆ, ನಮಗೇ ಪಂಗನಾಮ ಹಾಕ್ತಾರೆ ಕ್ರಿಯಾ-ಭ್ರ-ಷ್ಟರು.
೨೦೬೧. ಪಂಚಪ್ರಾಣವಾಗು = ಅಚ್ಚುಮೆಚ್ಚಾಗು, ಅವಿಭಾಜ್ಯ ಅಂಗವಾಗು.
(ಪಂಚಪ್ರಾಣ = ಪ್ರಾಣ, ಉದಾನ, ಸಮಾನ, ವ್ಯಾನ, ಅಪಾನ ಎಂಬ ಐದು ವಾಯುಗಳು)
ಪ್ರ : ಅವನು ನನ್ನ ಪಂಚಪ್ರಾಣವಾಗಿರುವಾಗ, ಅವನ್ನ ನಾನು ಹೆಂಗೆ ಬಿಡಲಿ?
೨೦೬೨. ಪಂಚಾಂಗ ತೆಗಿ = ನಿಧಾನ ಮಾಡು, ಹಾಳು ಮೂಳು ಲೆಕ್ಕಾಚಾರದಲ್ಲಿ ಕಾಲ ನೂಕು
ಪ್ರ : ನೀನು ಪಂಚಾಂಗ ತೆಗೀಬೇಡ, ಪಂಚೆ ಉಟ್ಕೊಂಡು ಎದ್ದು ಬಾ
೨೦೬೩. ಪಂಚಾಯತಿ ಮಾಡು = ಎಳೆದಾಟದ ನ್ಯಾಯ ಮಾಡು, ಬಗೆಹರಿಸದೆ ಬಗೆಯುತ್ತಾ ಕೂಡು.
ಪ್ರ : ಈ ಎಲ್ಲ ಪಂಚಾಯಿತಿ ಮಾಡು ಅಂದೋರು ಯಾರು ನಿನಗೆ?
೨೦೬೪. ಪಂಜು ಹಿಡಿ = ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲುವ ದೊಂದಿ ಹಿಡಿ, ದೀಪಸ್ತಂಭ ಹಿಡಿ
(ಪಂಜು = ಪತ್ತು) ಒಂದು ಮಾರುದ್ದ ಕೋಲಿಗೆ ಬಟ್ಟೆ ಸುತ್ತಿ ಬಿಗಿಯಾಗಿ ಬಿಗಿದು ತುದಿಯ ಭಾಗಕ್ಕೆ ಎಣ್ಣೆ ಬಿಟ್ಟು ನೆನಸಿ, ಹೊತ್ತಿಸಿದರೆ ಉರಿಯ ತೊಡಗುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅದನ್ನು ತಯಾರಿಸುವವರು, ಹಿಡಿಯುವವರು ಮಡಿವಾಳರು. ಶುಭಕಾರ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಪಂಜಿಲ್ಲದೆ ಕೆಲಸ ಸಾಗದು. ಈಗಲೂ ವಿದ್ಯುದ್ದೀಪಗಳಿದ್ದರೂ ಸಾಂಕೇತಿಕವಾಗಿ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಪಂಜನ್ನು ಶುಭಸಮಾರಂಭಗಳಲ್ಲಿ ಹಿಡಿಸಿಯೇ ಹಿಡಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಪ್ರ : ಪಂಜಿಗೆ ಹಾಕೋ ಎಣ್ಣೆ ಮುಗಿದು ಹೋಗಿದೆ, ಪಂಜು ಹಿಡಿ ಅಂದ್ರೆ ಹೆಂಗೆ ಹಿಡೀಲಿ?
೨೦೬೫. ಪಂತಿ ಕೂಡಿಸು = ಸಾಲಾಗಿ ಊಟಕ್ಕೆ ಕೂಡಿಸು
(ಪಂತಿ < ಪಂಕ್ತಿ)
ಪ್ರ : ಗಾದೆ – ಪಂತೀಲಿ ಪರಪಂಚ ಮಾಡಬಾರದು.
೨೦೬೬. ಪಂದು ಮಾಡು= ಉಪಾಯ ಮಾಡು, ತಂತ್ರ ಮಾಡು
(ಪಂದು < ಪೊಂದು = ಹೊಂದಾಣಿಕೆ)
ಪ್ರ : ಏನೋ ಪಂದು ಮಾಡಿ, ಅವನ ಕೈಯಿಂದ ಅದನ್ನು ಈಸಿಕೊಂಡು ಬಂದುಬಿಟ್ಟವನೆ.
೨೦೬೭. ಪಿಂಗಿಕೊಳ್ಳು =ಮರಣ ಹೊಂದು
(ಪಿಂಗು > ಹಿಂಗು = ಒಣಗು, ಇಲ್ಲವಾಗು)
ಪ್ರ : ಹೊನ್ನೆಪಿಂಗನಂಥೋನು ಎಂದೋ ಪಿಂಕೊಂಡ
೨೦೬೮. ಪಿಂಚಣಿ ಬರು = ನಿವೃತ್ತ ಅಧಿಕಾರಿಗೆ ತಿಂಗಳುತಿಂಗಳು ಬರುವ ನಿಗದಿತ ಸಂಬಳ ಬರು
(ಪಿಂಚಣಿ < ಪೆಂಚಣಿ < ಪೆಂಚಣ್.< ಪೆನ್ಚನ್ < Pension)
ಪ್ರ : ಬರೋ ಪಿಂಚಣಿ ಹಣದಲ್ಲೇ ಸಂಸಾರ ಸಾಗಿಸಬೇಕು.
೨೦೬೯. ಪಿಂಡ ಹಾಕು = ಕೂಳು ಹಾಕು, ತಿಥಿ ಮಾಡು, ಶ್ರಾದ್ಧ ಮಾಡು
(ಪಿಂಡ = ಕೂಳು)
ಪ್ರ : ಇದ್ದವರಿಗೆ ಪಿಂಡ ಇಲ್ಲದಿದ್ರೂ ಸತ್ತವರಿಗೆ ಪಿಂಡ ಹಾಕಲೇಬೇಕು.
೨೦೭೦. ಪುಂಗಿ ಊದು = ಪುಸಲಾಯಿಸು, ಪ್ರಚೋದಿಸು, ಮರುಳುಮಾಡು
(ಪುಂಗಿ = ಒಂದು ವಾದ್ಯವಿಶೇಷ) ಹಾವಾಡಿಗರು ಹಾವುಗಳನ್ನು ಆಡಿಸುವಾಗ ಈ ಪುಂಗಿಯನ್ನು ಊದುತ್ತಾರೆ. ಪುಂಗಿನಾದಕ್ಕೆ ಹಾವುಗಳು ಮೈಮರೆಯುತ್ತವೆ ಎಂಬ ಪ್ರತೀತಿ ಉಂಟು.
ಪ್ರ : ಪುಂಗಿ ಊದಿ ಊದಿ ಎಷ್ಟೋ ಜನ ಭಂಗಿ ಸೇದೋ ಹಂಗೆ ಮಾಡಿದ, ಈ ಮನೆಹಾಳ
೨೦೭೧. ಪೆಂಟೆ ಸುತ್ತಿದಂತಿರು = ತೊಟ್ಟ ಬಟ್ಟೆ ಮೈಗೆ ಅಂಟಿದಂತಿರು, ಬಿಗಿಯಾಗಿ ಸುತ್ತಿದಂತಿರು
‘ಮೂಡೆ’ ಕಟ್ಟಲು ನೆಲ್ಲು ಹುಲ್ಲಿನಿಂದ ಜಡೆಯಾಕಾರದಲ್ಲಿ ಹೆಣೆದ ದಪ್ಪ ಹಗ್ಗಕ್ಕೆ ಪೆಂಟೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಮೂಡೆ ಕಟ್ಟಿದ ಕಾಳಾಗಲೀ, ಭತ್ತವಾಗಲೀ ಮುಗ್ಗುವುದಿಲ್ಲ, ಕೆಡುವುದಿಲ್ಲ. ಏಕೆಂದರೆ ಸುತ್ತಲೂ ನೆದೆ ಹುಲ್ಲಿನ ಸರವಿ ಹಾಕಿ ಸೇದಿ, ದೊಣ್ಣೆಯಿಂದ ಗಟ್ಟಿಸಿ ಗಟ್ಟಿಸಿ ಪುಟ ಹಾರುವ ಚೆಂಡಿನಂತೆ ಬಿಗಿ ಮಾಡಲಾಗಿರುತ್ತದೆ. ‘ಹಂದಿಯಂಥ ಹುಡುಗನಿಗೆ ಹದಿನಾರು ಉಡಿದಾರ’ ಎಂಬ ಒಗಟಿಗೆ ಉತ್ತರ
‘ಮೂಡೆ’ ಎಂದು. ಮೂಡೆಗೆ ಸುತ್ತಿರುವ ಪೆಂಟೆಯ ಮೇಲೆ ಬರುವ ಸರವಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಈ ಒಗಟಿನಿಂದ ಗೊತ್ತಾಗುತ್ತದೆ.
ಪ್ರ : ಈ ರೀತಿಗೆಟ್ಟೋನು, ಒಳ್ಳೆ ಪೆಂಟೆ ಸುತ್ತಿದಂಗೆ ಬಟ್ಟೆ ಹೊಲಿಸಿಕೊಂಡವನಲ್ಲ!
೨೦೭೨. ಪೆಂಡಿಗಟ್ಟು = ಹೊರೆಗಟ್ಟು
ವೀಳಯದೆಲೆಯನ್ನು ಬಾಳೆ ಎಲೆ ಹಾಸಿ ತೊಗಟೆಯಿಂದ ಬಂಧುರವಾಗಿ ಕಟ್ಟುವುದಕ್ಕೆ ಪೆಂಡಿ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಹಾಗೆಯೇ ಕಬ್ಬಿನ ಒಣಗಿದ ಗರಿಯನ್ನು ಹಾಕಿ ಬೆಲ್ಲದ ಅಚ್ಚುಗಳನ್ನು ಜೋಡಿಸಿ ಕಟ್ಟುವುದಕ್ಕೆ ಪೆಂಡಿ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.
ಪ್ರ : ಈಗಾಗಲೇ ಒಂದು ಪೆಂಡಿ ‘ಇಳೇದೆಲೆ’ ಒಂದು ಪೆಂಡಿ ಬೆಲ್ಲದಚ್ಚು ಖರ್ಚಾಗಿವೆ.
೧೦೭೩. ಪೈಂಟು ಹಾಕು = ಸವಾಲು ಹಾಕು, ಮೂಲದ ತೊಟ್ಟು ಹಿಡಿದು ಜಗ್ಗಿಸಿ ಕೇಳು.
(ಪೈಂಟು < Point = ವಾದಾಂಶ)
ಪ್ರ : ನಮ್ಮ ಕಡೆ ಲಾಯರಿ ಹಾಕೋ ಪೈಂಟ್ಗೆ ಆ ಕಡೆ ಲಾಯರಿ ತಡಬಡಾಯಿಸ್ತಿದ್ದ.
Leave A Comment