ಯಕ್ಷಗಾನ ಲವಕುಶರ ಕಾಳಗ

ರಾಗ ನಾದನಾಮಕ್ರಿಯೆ (ಯಾಲಪದ) ಏಕತಾಳ

ಬೆಳಗಾಗುತ್ತಲೇ ಏಳುವಳು |
ನಳಿನಮಿತ್ರಗೊಂದಿಸುವಳು |
ಜಲಜಪುಷ್ಪಗಳನೆ ಕೊವಳು ಆಹೂವ ಮುನಿ |
ಗಳ ಪಾದಕರ್ಪಿಸುವಳು ||132||

ಮೂರು ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆ ಗೈವಳು |
ಮಾರಿ ಭಕ್ತಿ ಭಾವದೊಳು |
ಸೇರಿ ಮತ್ತೆ ಪರ್ಣಾಶ್ರಮದೊಳು ಕುಳಿತುಕೊಂಡು |
ಶ್ರೀರಾಮನ ಧ್ಯಾನ ಮಾಳ್ಪಳು ||133||

ರಾಮ ಶ್ರೀ ರಾಮಾಯೆನ್ನುತ್ತ |
ರಾಮನಾಮ ಕೊಂಡಾಡುತ್ತ |
ನೇಮದಿಂದ ದಿನವ ಕಳೆಯಲು ಜಾನಕಿಗಿಂತು |
ನೌಮಾಸ ತುಂಬಿದ್ದಾಯಿತು ||134||

ರಾಗ ವರಾಳಿ ಏಕತಾಳ

ಅಂಗನೆ ಸೀತೆಗೊಂಭತ್ತು ತಿಂಗಳಾಯಿತು ಕೋಮ |
ಲಾಂಗಿಗೆ ಸಂತಾಪ ಹೆಚ್ಚಿ ಮುಂಗಾಣಿಸಿತು   || ಪಲ್ಲವಿ ||

ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿರುವ ಮುನಿ ಪತ್ನಿಯರೆಲ್ಲ ಕೂಡಿ |
ಮತ್ತಗಜಗಮನೆಯ ಆಪತ್ತ ನೋಡುತ್ತ ||
ಮತ್ತದಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದಂಥ ವಸ್ತುಗಳೆಲ್ಲ ತರಿಸಿ |
ಸುತ್ತಲು ಭೂಜಾತೆಯ ಕಾಯುತ್ತಲಿರ್ದರು ||135||

ನಾರಿಯರತ್ತಿತ್ತ ಸುಳಿವ ಕಾರಣ ಕಂಡು ಮುನಿ |
ಬೇರೇನಿನ್ನಾ ಹುದೊ ಯೆಂದು ಬೆದರುತಿರ್ದನು ||
ನಾರಾಯಣನೆ ಗತಿ ಎನ್ನುತ್ತ ವಾಲ್ಮೀಕಿ ತಾನು ಮತ್ತೆ |
ಮೂರು ದಿನದಿ ಹಗಲೂ ಇರುಳೂ ಕಾಯುತ್ತಿದ್ದನು ||136||

ವಾರ್ಧಕ

ಮಂದಗಾಮಿನಿ ಸೀತೆ ಶುಭಲಗ್ನ ಶುಭತಿಥಿಯೊ
ಳೊಂದಿರುಳು ಪಡೆದಳಿಬ್ಬರು ಕುಮಾರಕರ ಸುರ
ದುಂದುಭಿಯು ಮೊಳಗಿತಾಕಾಶದಲಿ ಸುರರು ಜಯವೆಂದು ಪೂಮಳೆಗರೆಯಲು |
ಮುಂದೆ ರವಿಕುಲದ ಬೆಳೆ ಹಸನಾಯ್ತು ರಘುವಂಶ
ಸಿಂಧುಚಂದ್ರಮರೊ ಜಾನಕಿಯ ಪುಣ್ಯಾಂಕುರದ
ಬಂಧುರವೊ ಎಂದು ತೋರಿತು ನೋಳ್ಪವರ ಕಣ್ಮನಕ್ಕೆ ಬೆಳಗಿದರಿರ್ವರು ||137||

ರಾಗ ಕಾಂಭೋಜಿ ಏಕತಾಳ

ಹೆತ್ತ ಮಕ್ಕಳ ಬಾಳಂತಿಗೆ ಹತ್ತು ರಾತ್ರಿ ಯಾದಮೇಲೆ |
ಚಿತ್ತೈಸಿ ವಾಲ್ಮೀಕಿ ಮುನಿ ಪೋತ್ತಮನಂದು ||
ಶಾಸ್ತ್ರವಿಧದುತ್ತಮ ಪುಣ್ಯಾರ್ಚನೆಯ ಮಾಡಿ ಮಂತ್ರ |
ಯುಕ್ತದಿಂದ ಕಾರ್ಯಂಗಳ ವಿಸ್ತರಿಸಿದ ||138||

ಸೋಮ ಸೂರ್ಯರಂತಿಪ್ಪ ಸತ್ಕೋಮಲಾಂಗರಿರ್ವರಿಗೆ |
ಪ್ರೇಮದಿ ಕುಶಲವರೆಂದು ನಾಮವಿಟ್ಟನು ||139||

ಆ ಕುಮಾರರಿಬ್ಬರ ಶುಭಕರಣ ಗಳನೆ ನೋಡಿ |
ತಾ ಕರುಣಿಸಿ ಸೀತೆಗೆ ವಾಲ್ಮೀಕಿ ಪೇಳಿದ ||
ಕೋಕಿಲಸುವಾಣಿ ಕೇಳ್ನಿನ್ನೀ ಕುಮಾರರಿಬ್ಬರು ಭೂ |
ಲೋಕದೊಳು ಜಾಣರೆನ್ನಿಸಿಕೊಂಡಿರ್ಪರು ||140||

ಸೃಷ್ಟಿಜಾತೆ ನಿನ್ನ ಮಕ್ಕಳ್ ಪುಟ್ಟಿದ ಲಗ್ನದ ಗುಣದಿ |
ಅಷ್ಟದಿಕ್ಪಾಲಕರಿಂದಲೂ ಶ್ರೇಷ್ಠರೆನ್ನಿಸಿ ||
ಕಷ್ಟದಿಂದ ತಂದೆಮಕ್ಕಳ್ಗಿಷ್ಟವಾಗಿ ಮುಂದಯೋಧ್ಯಾ |
ಪಟ್ಟಣವಾಳ್ವರು ಕೇಳವ್ವ ದಷ್ಟಾಂತವಿದು ||141||

ವಚನ || ಈ ರೀತಿ ವಾಲ್ಮೀಕಿ ಮುನಿಪತಿಯು ಬಾಲರಿಂಗೆ ನಾಮಕರಣವಂ ಮಾಡೆ
ಸುರನಾರಿಯರು ತೊಟ್ಟಿಲೊಳಿಕ್ಕಿ ತೂಗಿ ಪಾಡಿದರದೆಂತೆನೆ –

ರಾಗ ಜೋಗುಳಪದ ಅಟತಾಳ

ಜೋ ಜೋ, ಜೋ ಜೋ, ಜೋ ಜೋ, ಎನುತ |
ಜೋಗುಳವನು ಪಾಡಿದರು ಸತಿಸಹಿತ ||142||

ಜೋ ಜೋ, ಬಾಲಕ ರೊಳು ಹೊಸರನ್ನ |
ಜೋ ಜೋ, ರಘುಕುಲತಿಲಕ ಮೋಹನ್ನ ||143||

ಜೋ ಜೋ, ಶ್ರೀರಾಮ ಚಂದ್ರಕುಮಾರ |
ಜೋ ಜೋ ದಶರಥ ರಘುಕುಲೋದ್ಧಾರ ||144||

ಜೋ ಜೋ, ಲವಬಾಲ ಗುಣಗಣಶೀಲ |
ಜೋ ಜೋ, ಕುಶತನು ಜನೆ ಗುಣಲೀಲ ||145||

ಜೋ ಜೋ, ಕುಶಲವರ‌್ಗೆಂದೋಲಾಡುತ್ತ |
ಜೋಡೆಯರೆಲ್ಲ ತೂಗಿದರು ಪಾಡುತ್ತ ||146||

ದ್ವಿಪದಿ

ಮೊಲೆಹಾಲನುಣುತಿರುವ ಮಕ್ಕಳಿರ್ವರಿಗೆ |
ಹಲವು ಮಿಗಲಾ ದಿವಸ ವರುಷ ನೆಲೆಯಾಗೆ ||147||

ತಪಸಿನಾಶ್ರಮದೊಳಗೆ ತನೆಯರಿರೆ ಕಂಡು |
ಚಪಲಾಕ್ಷಿ ಮನದೊಳಗೆ ಚಿಂತಿಸುವಳಂದು ||148||

ಪರದೇಶಿ ಸುತರಿವರ ಪಾಪವೇ ಎಂದು |
ತರಳೆ ದುಃಖಿಸೆ ಮುನಿಪ ತಾ ತಿಳಿದನಂದು ||149||

ಸುರಪುರಕೆ ಕಳುಹಿದನು ಶಿಷ್ಯರನು ಬೇಗ |
ಸುರತರಳರಾಭರಣಗಳ ತಂದರಾಗ ||150||

ಮಕುಟದರಳೆಲೆ ಮುತ್ತು ಮತ್ತದರ ಸುತ್ತೂ |
ಅಖಿಲ ರತ್ನಾಧಿಗಳು ಹದರೊಳಿರುತಿತ್ತು ||151||

ಕಾಲಲಂದುಗೆ ಗೆಜ್ಜೆ ಕಡಗ ಕೈಬೆರಳ |
ಸಾಲಾದ ಉಂಗುರವು ಸರಪಣಿಯು ಕೊರಳ ||152||

ಹುಲಿಯುಗುರು ಒಡ್ಯಾಣ ಹೂವಿನಂಗಿಗಳ |
ಬಲು ಪ್ರಕಾಶದೊಳಿರುವ ಬಹುಭೂಷಣಗಳ ||153||

ತೊಡಿಸಿದನು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ತಕ್ಕ ವಸ್ತುಗಳ |
ಉಡಿಸಿದನು ಮುನಿರಾಯ ಉಡುವ ಪಟ್ಟೆಗಳ ||154||

ರಾಗ ಶಂಕರಾಭರಣ ಮಟ್ಟೆತಾಳ

ಕಂಡು ಸೀತೆ ಹರ್ಷವಾಂತಳು |
ಪುಂಡರೀಕ ವದನೆ ತನ್ನ ಮಕ್ಕಳಾ, ಚೆಲುವಿಕೆಯನು || ಪಲ್ಲವಿ ||

ಶಶಿಯ ಪೋಲ್ವ ಮುದ್ದುಮುಖದೊಳೆಸೆವ ಕದಪಿನಲ್ಲಿ ಹೊಳೆವ |
ಮಿಸುಪ ಕರ್ಣಕುಂಡಲಂಗಳೆಸೆದು ಜೋಲುತ ||
ಕುಸುಮಶರನ ಬಾಣವೆರಡು ಶಿಶುಗಳಾಯ್ತ ಚೆಲುವ ಬ, |
ಣ್ಣಿಸುವೊಡರಿದು ಕುಶಲವರ ಸಂತಸದಿ ಬರುವ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ||155||

ಗೆಜ್ಜೆ ಕಾಲಂದುಗೆಗಳುಲಿಯೆ ಪ್ರಜ್ವಲಿಪ ಮಾಗಾಯ್ಗಳೊಲೆಯೆ |
ವಜ್ರದ ಕೆತ್ತಿಗೆಯ ಮುಕುಟ ಶಿರದೊಳೆಸೆಯಲು ||
ಸಜ್ಜನರೆದೆಯ ಮಣಿಗಳೊ ಬಲು ದುರ್ಜನರೆದೆಗೆ ಕಣೆಗಳೊ ಎನೆ |
ಲಜ್ಜೆಯಿಂದ ಒಲೆದು ನಲಿದು ಹೆಜ್ಜೆಯಿಡುವ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ||156||

ರಾಗ ಭೈರವಿ ಜಂಪೆತಾಳ

ಮೂರು ವರುಷದ ಮೇಲೆ ಮುದದಿಂದ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ |
ಹೇರಂಬ ನಕ್ಕರವನಾರಂಭಿಸಿದನು  ||157||

ಬರಹವೆಲ್ಲವ ಕಲಿತು ಬಂದ ಮಕ್ಕಳ ನೋಡಿ |
ಗುರು ವೇದ ಶಾಸ್ತ್ರಗಳ ಗುಣದಿ ಕಲಿಸಿದನು ||158||

ಸಂಗೀತ ವಿದ್ಯೆಯನು ಸಾಧಿಸುತ ಪಾಡಿದರು |
ವಿಂಗಡಿಸಿ ನುಡಿಸಿದರು ವೀಣೆಗಳ ಸ್ವರವ ||159||

ಆ ಮುದ್ದು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಅರ್ತಿಯಲಿ ವಾಲ್ಮೀಕಿ |
ರಾಮಾಯಣದ ಕವಿತೆ ಸಾಮದಲಿ ಕಲಿಸಿ ||160||

ವಚನ || ಇಂತು ಸಕಲ ವಿದ್ಯೆಯಂ ಕಲಿತಂಥವರಾಗಿ ಕುಶಲವರು ಒಂದಾನೊಂದು ದಿನ
ಮುನಿಯೆಡೆಗೆ ಬಂದು ಏನೆಂದರು ಎಂದರೆ –

ರಾಗ ವರಾಳಿ ಏಕತಾಳ

ಜಯ ಜಯಾ ಮಹಾ ಮುನಿವರೇಣ್ಯ ಪಾಹಿ |
ಭಯವಿನಾಶನ ಅಗ್ರಗಣ್ಯ  || ಪಲ್ಲವಿ ||

ಬುದ್ಧಿವಂತರು ನಾವಾದೆವಯ್ಯ ಬಿಲ್ಲು |
ವಿದ್ಯೆಯ ಕಲಿಸಬೇಕು ಎಮಗೆ ನೀವು ||161||

ಬೇಟೆಗೆ ಪೋಪ ಮಕ್ಕಳೆಲ್ಲ ಕಂಡು ನಗೆ |
ಪಾಟಿ ಮಾಳ್ಪರಯ್ಯ ನಮ್ಮ ಹೆಡ್ಡರೆಂದು ||162||

ಕರುಣಿಸಿದಿರಿ ವಿದ್ಯೆಗಳನೆಲ್ಲ ನಮ್ಮ |
ಗುರುವೆ ನಿಮ್ಮ ಕರುಣೆಗಿನ್ನು ಎರಕವಿಲ್ಲ ||163||

ಸಣ್ಣವರಯ್ಯ ನಿಮಗೆ ಬಿಲ್ಲುವಿದ್ಯ |
ಬಣ್ಣವಲ್ಲೀಗ ಕೇಳಿರಪ್ಪಗಳಿರ ||164||

ರಾಗ ಕಾಂಭೋಜಿ  ಏಕತಾಳ

ನೋಡು ಜಾನಕಿ ಮಕ್ಕಳು ಬಿಲ್ಲು ವಿದ್ಯವ |
ಗಾಢದಿ ಕಲಿಸೆಂದು ಕಾಡುತ್ತ ಲಿಹರಿಂದು ||165||

ಚೆಲುವ ಬಾಲಕರಿವರು ಬಲವಂತವಾಗಿಹ |
ಕಲಿಗೆಳೆದುರು ನಿಂತು ಕಾದಿ ಕೊಲ್ಲುವರೆಂತು ||166||

ಸುಲಭವಲ್ಲೆನಲಿಂದು ಛಲಮಾಡುವರು ಬಂದು |
ಹುಲಿಮರಿಗಳು ಹೊಲಹುಲ್ಲ ಮೇಯುವವೆ ಹೇಳು ||167||

ಭಾಮಿನಿ

ಆಗಲಾ ಮುನಿಯೆಂದ ವಚನವ
ನಾಗವೇಣಿಯು ಕೇಳ್ದು ಪ್ರೇಮದಿ
ಯೋಗಿಮುನಿಪತಿಗೆರಗಿ ಮಕ್ಕಳ ನೋಡಿ ನಗುತಿರಲು |
ಆಗದಾಗದು ಗುರುವೆನುತ ತಲೆ
ವಾಗಿ ಸೀತೆಯ ಕರೆದು ಮೆಚ್ಚಿಸ
ಲಾಗ ಮಕ್ಕಳಿಗೆಂದಳಬಲೆ ವಿವೇಕಮಾರ್ಗಗಳ ||168||

ರಾಗ ಪಂತುವರಾಳಿ ಮಟ್ಟೆತಾಳ

ಸದರವಲ್ಲ ಬೇಟೆ ಮಕ್ಕಳಿರ ಸಣ್ಣವರು ನಿಮಗೆ  || ಪಲ್ಲವಿ ||

ಸದರವಲ್ಲ ಬೇಟೆ ನಿಮಗೆಯದರ ತಳ್ಳಿಬೇಡ ನಮಗೆ |
ಚದುರರ್ನೀವು ಚಿಣ್ಣರು ಮುನಿಪದದ ಸೇವೆಮಾಡುತ ||
ಮುದದಿ ವೇದಶಾಸ್ತ್ರ ಪೌರಾಣದ ಸುಗೀತಿ ರಾಜ್ಯನೀತಿ |
ಯದನು ತಿಳಿದು ಮೇಲೆ ನಾನಾ ಯುಧದ ವಿದ್ಯೆ ಕಲಿಯಿರಪ್ಪ ||169||

ಕಾಡಿನೊಳಗೆ ಬಹಳ ಕರಡಿ ಸಿಂಹ ಶಾರ್ದೂಲ ಹಂದಿ |
ಕಾಡುತಿಹವು ವಿಷಸರ್ಪಗಳಾಡಿ ಕೂಡಿ ಬೆದರಿಸುವವು |
ಮೂಢರಕ್ಕಸರು ಮನೆಯ ಮಾಡಿರುವರು ಕಂಡ ಜನರ |
ಪೀಡಿಸುವರು ಸಟೆಮಾತಲ್ಲ ಕೇಡು ಬಪ್ಪುದು, ಮಕ್ಕಳಿರ ||170||

ಸೀತೆ ಬೇಡವೆಂದು ಪೇಳ್ದ ಮಾತ ಕೇಳದೆ ಮುನಿ |
ನಾಥನಡಿಗೆ ನಮಿಸಿ ಧನುವ ಚಾತುರ್ಯದಿ ಪಿಡಿಯುತ |
ಆತು ಶರವ ತೊಡುವ ಬಿಡುವ ರೀತಿ ಕ್ಷಣದಿ ಕಲಿಯುತಾ ಕಿ |
ರಾತಮಕ್ಕ ಳೊಡನೆ ಮೃಗ ವ್ರಾತವನ್ನು ಸೆದೆದರಾಗ ||171||

ಭಾಮಿನಿ

ಹುಲಿ ಕರಡಿ ಶಾರ್ದೂಲ ಸಿಂಹ
ಜ್ವಲಿತಗಜ ಕಾಡ್ಕೋಣ ಹಂದಿಯ
ಬಳಗವನು ಎಸೆದೆಸೆದು ಮೃಗಜಾತಿಗಳ ಸಂಹರಿಸಿ |
ನಲಿದು ಬೃಹರಾಶ್ರಮಕೆ ಈ ಪರಿ
ಕಳೆಯುತಿರಲೊಂದು ದಿನ ವರುಣನು
ಕಳುಹಿದೋರ್ವನು ಬಂದು ಮುನಿಪದಕೆರಗುತಿಂತೆಂದ ||172||

ರಾಗ ಸೌರಾಷ್ಟ್ರ ತ್ರಿವುಡೆತಾಳ

ಚಿತ್ತಯಿಸು ಮುನಿನಾಥ ವರುಣನು |
ಮತ್ತೆ ಯಜ್ಞವ ನಡೆಸಲೋಸುಗ |
ವಿಸ್ತರದಿ ಕಳುಹಿಸಿದ ಓಲೆಯ | ನಿತ್ತು ನಿಮಗೆ ||173||

ಕಾದಿಹರು ಕೂಡಿರುವ ಋಷಿಗಳು |
ಹಾದಿಯನ್ನೀಕ್ಷಿಸುವನಬ್ಧಿಪ |
ಓದಿ ನೋಡೀಕ್ಷಣವೆ ತೆರಳೆಂದು | ಪಾದಕೆರಗೆ ||174||

ಓಲೆಯನು ಕೊಂಡಾಕ್ಷಣವೆ ಮುನಿ |
ಪಾಲ ಸೀತೆಯ ಕರೆದು ಪೇಳಿದ |
ಲೋಲಲೋಚನೆ ಕರೆಯಿಹುದು ಪಾ | ತಾಳದಿಂದ ||175||

ರಾಗ ತೋಡಿ  ಏಕತಾಳ

ಪೋಗಿ ಬರುವೆ ಯಾಗಕ್ಕೆ ಈಗ ಮಕ್ಕಳ್ ಜೋಕೆ |
ನಾಗವೇಣಿ ನಿನ್ನ ಕುವರ ರ್ಪೋಗದಿರಲಿ ದೂರ ||176||

ಎಂದಿಗೆ ಬರುವಿರಿ ಇತ್ತ ತಂದೆ ಮುನಿರಾಯ |
ಕಂದರಿರ್ವರೇ ಬೇಸರ್ವರೆಂದಳಾಗ ಸೀತೆ ||177||

ನಾಳೆ ಬರುವನೆಂದು ಮತ್ತಾ ಬಾಲರ ನೋಡುತ್ತ |
ಲೀಲೆಯಿಂದ ಮುದ್ದುಮಾಡಿ ಕಾಲಿಗೆರಗಿಸುತ್ತ ||178||

ರಾಗ ನಾದನಾಮಕ್ರಿಯೆ ಅಷ್ಟತಾಳ

ನಾಳೆ ಬೃಹದು ಬದ್ಧ ವೇನಯ್ಯ  | ಮುನಿ |
ಪಾಲ ಬೇಸರ್ವೆವುನಾವಯ್ಯ ||
ನಾವು ಸಂಗಡ ಬಂದರಾಗದೇ | ಅಲ್ಲಿ |
ನೀವು ಹೋಗದೆ ಯಜ್ಞ ಸಾಗದೆ ||179||

ಥರವಲ್ಲ ವಿಪಿನದೊ ಳೊಬ್ಬಳೆ  | ಅಮ್ಮ |
ಅರೆಗಳಿಗೆಯು ಬಿಟ್ಟು ಇರುವಳೆ ||
ತರಳರು ನಡೆವುದೆಂತಲ್ಲಿಗೆ  | ಸುಮ್ಮ |
ನಿರಿ ನಾಳೆ ಬಹೆನು ನಾನಿಲ್ಲಿಗೆ ||180||

ಒಬ್ಬೊಬ್ಬರ್ತಿರುಗದಿ ರಡವಿಗೆ  | ಕುಶ |
ದರ್ಭೆಗೆ ಹೊರಡ ಬೇಡಾಚೆಗೆ ||
ಇಬ್ಬರೂ ಜೋಡಾ, ಗಿರಿಯೆಂದು | ಮುನಿ |
ತಬ್ಬಿ ಬೀಳ್ಕೊಂಡು ನಡೆದನಂದು ||181||

ಭಾಮಿನಿ

ತೆರಳಿದನು ಮುನಿಯತ್ತ ಕುಶ ತಾ |
ವರವಿಪಿನದೆಡೆಗಿತ್ತಲಾ ಲವ |
ತರಳರೊಡನಾಡುತ್ತಲಿರಲಾಶ್ರಮಸಮಾಪದಲಿ |
ಇರುತಿರಲು ಲೀಲೆಯೊಳಯೋಧ್ಯಾ |
ಪುರದ ವತ್ತಾಂತವನು ಪೇಳುವೆ |
ಧರಣಿಪತಿ ರಘುನಾಥ ಜನಹತ್ಯೆಯನು ಕಳೆವುದಕೆ ||182||

ರಾಗ ಕಾಂಭೋಜಿ ಜಂಪೆತಾಳ

ಅಶ್ವಮೇಧವ ರಚಿಸಬೇಕೆಂದು ಶ್ರೀರಾಮ |
ಶಶ್ವತದಿ ಸನ್ನಹವ ತರಿಸಿ ||
ವಿಶ್ವಮಿತ್ರಾದಿಗಳು ಯಾಗಶಾಲೆಯ ರಚಿಸಿ |
ವಿಶ್ವನಾಯಕ ದೀಕ್ಷೆ ವರಿಸಿ ||183||

ಮತ್ತಲ್ಲಿ ಕುದುರೆಯನು ತರಿಸಿ ಶಂಗರಿಸಿ ಶಾ |
ಸ್ತ್ರೋಕ್ತದಿಂ ಪೂಜೆಗಳ ನಡೆಸಿ ||
ಉತ್ತಮದ ಬಿರುದುಗಳ ಬರೆದು ಕುದುರೆಯ ಹಣೆಗೆ |
ಸುತ್ತಿದರು ಮಂತ್ರವಿಧಿ ವೆರಸಿ ||184||

ಆನೆ ಕುದುರೆಯು ಮಂದಿ ಸೇನೆ ಮಾರ್ಬಲ ಸಹಿತ |
ತಾನೆ ತೆರಳಿದನು ಶತ್ರುಘ್ನ ||
ನಾನಾವಿ ಧದಿ ಮೊರೆವ ವಾದ್ಯಸಂ ದಣಿಯಿಂದ |
ಲಾನಂದ ದಲಿ ಪೊರಟು ಪುರವ ||185||

ಅಂಗ ಕಾಂಭೋಜ ಕರ್ಣಾಟ ಮಾಳವ ಗೌಳ |
ವಂಗ ಮಲೆಯಾಳ ದ್ರಾವಿಡರ ||
ಸಂಗರದಿ ಸೋಲಿಸುತ ಸರಕುಕ ಪ್ಪವಗೊಂಡು |
ಹಿಂಗದೆಲ್ಲರನು ಒಳಗೊಂಡು ||186||

ಛಪ್ಪನ್ನ ದೇಶದೊಳಗಿಪ್ಪ ರಾಯರ ಕೈಯ |
ಕಪ್ಪವನು ಸೆಳೆದು ಧುರವಾಂತು ||
ತಪ್ಪದೇ ಮಂದಿ ಕುದುರೆಯ ಸಹಿತ ವಾಲ್ಮೀಕಿ |
ಇಪ್ಪಾಶ್ರಮಕೆ ಬಂದರೆಲ್ಲ ||187||

ಎತ್ತಣ ತುರಂಗವಿದು ಪೊಕ್ಕು ಪೊದೋಟಗಳ |
ಕತ್ತರಿಸಿ ಕೆಡಿಸಿತೆಂದೆನುತ ||
ಚಿತ್ತದಲಿ ಕೋಪಿಸುತ ಹತ್ತಿರಕೆ ಬಂದು ಲವ |
ಮಸ್ತಕದ ಲಿಪಿಯನೋದಿದನು ||188||

ರಾಗ ಘಂಟಾರವ ಝಂಪೆತಾಳ

ವೀರವಿತರಣ ಶೂರ ವಿಜಯಸದ್ಗುಣಸಾರ |
ಸಾರಸಾಂಬಕ ಧೀರ ಶರಧಿಗಂಭೀರ ||189||

ವೈರಿಮದ ಗಜಸಿಂಹ ವಾಸವಾರ್ಚಿತ ರ್ಮ |
ಪೌರುಷಾಗ್ರಣಿ ರಾಮ ಭಳಿರೆ ನಿಸ್ಸೀಮ ||190||

ಈತನದು ಯಜ್ಞಾಶ್ವವಿದರ ಕಟ್ಟಿದರೀಗ |
ಭೂತಳದೊಳವ ಜಾಣ ಭುಜಬಲ ತ್ರಾಣ ||191||

ಹೀಗೆಂದು ಬರೆದ ಲಿಪಿಯೋದಿನೋಡಿದ ಲವನು |
ಮೂಗಿನಲಿ ಬೆರಳಿಟ್ಟು ತೂಗಿದನು ಶಿರವ ||192||

ರಾಗ ಶಂಕರಾಭರಣ ಅಷ್ಟತಾಳ

ಸೀತಾ ನಂದನನು ಓಲೆಯ ನೋಡಿ |
ನ್ನೇತರ ಬದುಕೆಂದನು ||
ಭೂತಳದೊಳಗೊರ್ವ ಖ್ಯಾತನಾಗಿಹ ಮೇಲೆ |
ಪೇತುಗರೆಂದೆಂಬ ಮಾತು ಬಂತೆಮಗೆ ||193||

ಬಂದದ್ದೆಲ್ಲವು ಬರಲಿ ಈಪ್ರಾಣವು |
ಇಂದೇ ಹೋದರು ಹೋಗಲಿ ||
ಮುಂದುವರಿಯಲು ತಾಯ್ ಮುನಿ ಕೋಪಿಸಲಿ ಬಿಡೆ |
ನೆಂದು ಹತ್ತಿರೆ ಬಂದು ನಿಂದು ನೋಡಿದನು ||194||

ಮರನ ಬಳ್ಳಿಯ ತೆಗೆದ ಆ ಕುದುರೆಯ |
ಕೊರಳ ಸಂದಿಗೆ ಬಿಗಿದ ||
ವರಕದಳಿಗೆ ಕಟ್ಟಿ ಲರಸುಗಳದು ಬಿಡು |
ಪರಿಹಾಸ್ಯ ವಲ್ಲೆಂದರರಿದು ಬಾಲಕರು ||195||

ಮನದಿ ಹೂಂಕರಿಸಿದನು ಕೈಯೊಳಗಿದ್ದ |
ಧನುವ ಝೇಂಕರಿಸಿದನು ||
ಅನುಮಾನವೇನು ಹತ್ತಿರಬಂದು ಕಟ್ಟಿರ್ದು |
ದನು ಬಿಡೆ ತುರಗವನೆಂದು ಗರ್ಜಿಸಿದ ||196||

ರಾಗ ಕೇದಾರಗೌಳ, (ಆಹೇರಿ) ಜಂಪೆತಾಳ

ಕಂಡು ಬೆರಗಾದರಿವರೆಲ್ಲ ಇವನ |
ದಿಂಡತನಕೀಗ ಬಾಲರೊಳು ಜೋಡಿಲ್ಲ   || ಪಲ್ಲವಿ ||

ಮುದ್ದುಮೊಗ ಮುಗುಳ್ನಗೆಯ ಮುನಿಬಾಲಕರ ಕೆಳೆಯ |
ತಿದ್ದಿದ ಕಿರೀಟಿಗಳ ಥರಥರದ ಮಾಟಗಳ |
ಬುದ್ಧಿವಂತರ ನುಡಿಯ ಬಲ್ಲತನಗಳ ನಡೆಯ |
ವಿದ್ಯೆಯನು ಕಲಿತ ಬಾಯ್ದೆರೆಯ ಕೈಯೊ |
ಳಿದ್ದ ಧನು ಶರವೆಸೆವನೂತನದ ಪರಿಯ ||197||

ಕಡಿದನಾನೆಯ ಕರವ ಬಡಿದ ಕುದುರೆಯ ಶಿರವ |
ಹೊಡೆದ ರಾವ್ತರ ಬದಿಯ ಒಡೆದ ಮಾವುತರೆದೆಯ |
ತಡೆದ ನೋಡುವ ಭಟರ ಹಿಡಿದನಗ್ಗದಧಟರ |
ಮಿಡಿದ ಮೈರಕ್ತದೋಕುಳಿಯ ಖಾತಿ |
ವಡೆದ ರಣರಂಗಸಾಹಸದ ವೆಗ್ಗಳೆಯ ||198||

ವಚನ || ಇಂತು ಮಾರ್ಬಲವಂ ಛಾನಾಹಾನಿಯಂ ಮಾಡೆ ಶತ್ರುಘ್ನಂ ಬಾಲಕನ ಸಮಾಪಕ್ಕೆ
ಬಂದು ಏನೆಂದನು ಎಂದರೆ –

ರಾಗ ನಾದನಾಮಕ್ರಿಯೆ ಮಟ್ಟೆತಾಳ

ಯಾರ ಕಂದನಯ್ಯ ನೀನು ಅಂಜಿಕಿಲ್ಲದೆ ಇಂಥ |
ಘೋರ ಕಾಡೊಳೊರ್ವನೆ ನಮ್ಮಶ್ವ ಕಟ್ಟಿದೆ ||199||

ಕಟ್ಟಿದರೆನಾಯಿತಯ್ಯ ದಿಟ್ಟನಾದರೆ ಇದರ |
ಬಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಪೋಗೊ ಧೈರ್ಯವಷ್ಟುಂಟಾದರೆ ||200||

ನಾಡ ರಾಯನೆಂದು ಮಾತನಾಡಬೇಡವೊ ನಿನ್ನ |
ಕೂಡೆ ಯುದ್ಧ ಮಾಡಿ ಗೆಲ್ವದೇನು ಗಣ್ಯವೊ ||201||

ಬೇಡ ಬೇಡ ಸುಮ್ಮನಿಷ್ಟು ಪಂಥವೆಮ್ಮೊಳು ಅತ್ತ |
ನೋಡಬಾರದೇ, ಬಿದ್ದರಾರು ನಿಮ್ಮೊಳು ||202||

ಮಕ್ಕಳು ಸಣ್ಣವನೆಂದು ಬಿಟ್ಟೆನು ನಿನ್ನ ಇಂಥ |
ಸೊಕ್ಕಿನವ, ನೆಂದು ತಿಳಿಯಲಿಲ್ಲವೊ ಮುನ್ನ ||203||

ದಕ್ಕದು ದಕ್ಕದು, ಬಿಡು ಧರ್ಮವಲ್ಲವೊ ನಿನಗೆ |
ತಕ್ಕ ಬುದ್ಧಿಯಾಹದಿನ್ನು ತಡವಿಲ್ಲವೊ ||204||