[ಶಿವಮೊಗ್ಗೆಯಲ್ಲಿ ತುಂಗೆಯ ತೀರದಲ್ಲಿ ಹೈದರನ ಸೇನೆಯ ಶಿಬಿರ. ಪಹರಿಗಳಿಬ್ಬರೂ ಮಾತಾಡುತ್ತಿರುವರು. ಅವರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬನು ಮುಸಲ್ಮಾನ. ಅವನು ಹೊಗೆಬತ್ತಿ ಸೇದುತ್ತರುವನು.]

ಒಂದನೆ – ಸಾಹೇಬರೆ, ಈ ನಾಡು ಎಷ್ಟು ಚೆಲುವಾಗಿದೆ, ನೋಡಿ, ಮಾಲೆ ಮಾಲೆಗಳಾಗಿ ಹಬ್ಬಿರುವ ಆ ಹಸುರು ಮಲೆಗಳ ಹಿಂದೆ ಸೂರ್ಯ ಬಿಂಬವು ಹೇಗೆ ತಳತಳಿಸಿ ಮುಳುಗುತ್ತಿದೆ! ಅದರ ಪ್ರತಿಬಿಂಬದ ಹೊಂಬೆಳಕಿನಿಂದ ಹೊಳೆಯ ನೀರಿಗೇ ಬೆಂಕಿ ಬಿದ್ದಂತಿದೆ!

ಎರಡನೆ – (ಹೊಗೆ ಬತ್ತಿ ಸೇದಿ)  ಹೌದು, ರಾಯರೆ, ನಾಡೇನೊ ಚೆಲುವಾದುದೆ! ಆದರೆ ಈ ಬೆಟ್ಟ ಗುಡ್ಡಗಳಲ್ಲಿ ಪಾಳೆಯಗಾರರನ್ನು ಗೆಲ್ಲುವುದೂ ಬಹು ಕಷ್ಟ. ನೋಡಿ, ಮೊನ್ನೆ ಆ ಚಿಕ್ಕ ಪಾಳೆಯಗಾರನನ್ನು ಹಿಡಿಯುವುದು ಕೂಡ ನಮ್ಮಿಂದಾಗದೆ ಹೋಯಿತು. ನಾಳೆ ಬಿದನೂರನ್ನು ಹಿಡಿಯುವುದು ಎಷ್ಟು ಪ್ರಯಾಸವೋ ಏನೋ? (ಹೊಗೆ ಬತ್ತಿ ಸೇದುವನು.)

ಒಂದನೆ – ಬಿದನೂರನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ಹಿಡಿಯಬಹುದು.

ಎರಡನೆ – ಅದೂ ಮಲೆನಾಡಲ್ಲವೇ?

ಒಂದನೆ –  ಆದರೇನು? ಅಲ್ಲಿ ಎರಡು ಪಂಗಡಗಳಾಗಿವೆ. ಮಂತ್ರಿಗಳು ರಾಜಕುಮಾರರು ಎಲ್ಲರೂ ನಮಗೆ ಸಹಾಯಮಾಡುವರು ಜನಗಳಿಗೂ ರಾಣಿಯನ್ನು ಕಂಡರಾಗುವುದಿಲ್ಲವಂತೆ. ಅಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಕಡೆಯ ಗೂಢಚಾರರಾಗಿರುವ ರಾಮರಾಯರಿಲ್ಲವೇ? ರಂಗದಾಸರನ್ನು ಕಳುಹಿಸಿದವರೂ ಅವರೇ, ಆ ಕಾಗದವನ್ನೂ ನೋಡಿಕೊಂಡೇ ನಮ್ಮ ದೊರೆಗಳು ತಮ್ಮ ಜೈತ್ರಯಾತ್ರೆಯ ಮುಖವನ್ನು ಇತ್ತಕಡೆಗೆ ತಿರುಗಿಸಿದ್ದು.

ಎರಡನೆ – ಇಲ್ಲಿ ಬೀಡು ಬಿಟ್ಟಾಗಲೇ ಎರಡು ದಿನಗಳಾದುವು. ಇನ್ನು ಎಷ್ಟುದಿನ ಹೀಗೆಯೇ ಕುಳಿತಿರುವುದು?

ಒಂದನೆ – ಆ ಚಿಂತೆ ಬೇಡ. ನಾಳೆಯೇ ಹೊರಡಬಹುದು. ಇವತ್ತು ಬಿದನೂರಿನ ರಾಜಪುತ್ರರೇ ಬಂದಿದ್ದಾರಂತೆ ಇಲ್ಲಿಗೆ.

ಎರಡನೆ – ಯಾವಾಗ ಬಂದರು?

ಒಂದನೆ – ಆಗಲೇ ಬಂದರಂತೆ. ನಮ್ಮ ದೊರೆಗಳೊಡನೆ ಶಿಬಿರದಲ್ಲಿ ಮಾತಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ನಮ್ಮ ಸೇನಾಪತಿಗಳೂ ಅಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದಾರೆ.

ಎರಡನೆ – ರಾಯರೇ, ಹಾಗಾದರೆ ನಮಗೆ ಬಿದನೂರಿನಲ್ಲಿ ಬೇಕಾದಷ್ಟು ಬೇಟೆ ಸಿಕ್ಕಬಹುದು! ಅಲ್ಲವೇ?

ಒಂದನೆ – ಅದಕ್ಕೆ ಅವಕಾಶವಿಲ್ಲ.

ಎರಡನೆ – ಹಾಗೆಂದರೇನು? ನಾವು ಗೆಲ್ಲಲಾರೆವೇ?

ಒಂದನೆ – ಗೆಲ್ಲುತ್ತೇವೆ! ಆದರೆ ರಾಜಕುಮಾರರಿಗಾಗಿ ನಾವು ರಾಜ್ಯಗೆಲ್ಲುವುದರಿಂದ ಲೂಟಿಗೀಟಿಗವಕಾಶವಿಲ್ಲ.

ಎರಡನೆ – ಹಾಗಾದರೆ ಪ್ರಯೋಜನ?

ಒಂದನೆ – ಒಳ್ಳೆಯ ಹೆಸರು ಬರುತ್ತದೆ.

ಎರಡನೆ – ಇದೊಳ್ಳೆಯ ಮಾತು! ಹೆಸರಿಂದೇನು ಹೊಟ್ಟೆ ತುಂಬುತ್ತದೆಯೇ?

ಒಂದನೆ – ಹೈದರಾಲಿಯವರಿಗೆ ಕಪ್ಪ ಸಿಕ್ಕುವುದಿಲ್ಲವೇ?

ಎರಡನೆ – ನಮಗೆ?

ಒಂದನೆ – ನಮಗೂ ಬಹುಮಾನಗಳು ದೊರಕಬಹುದು.

ಎರಡನೆ – (ಬೆಚ್ಚಿ ) ಅದೇನು ಸದ್ದು?

ಒಂದನೆ – (ಆಲಿಸಿ)  ಗೊರಸಿನ ಸದ್ದು! ಇತ್ತ ಕಡೆಗೆ ಬರುತ್ತಿದೆ!

ಎರಡನೆ – (ಹೊಗೆಬತ್ತಿ ಬಿಸುಟು)  ಸಿದ್ಧರಾಗಿ ನಿಲ್ಲಿ!
(ಇಬ್ಬರೂ ಕತ್ತಿಗಳನ್ನೂ ಹಿರಿದು ಸಿದ್ಧರಾಗಿ ನಿಲ್ಲುತ್ತಾರೆ.)

ಒಂದನೆ – (ನೋಡಿ) ಒಬ್ಬನೆ ಸವಾರ! ಎಷ್ಟು ಜೋರಾಗಿ ಬರುತ್ತಿದ್ದಾನೆ!

ಎರಡನೆ – (ಹಣೆಯ ಮೇಲೆ ಕೈಯಿಟ್ಟು ನೋಡಿ)  ಮುದುಕನಲ್ಲವೇ?

ಒಂದನೆ – ಹೌದು, ಯಾರೋ ಬಿದನೂರು ಸಂಸ್ಥಾನದ ದೊಡ್ದ ಅಧಿಕಾರಿಯಿರಬೇಕು.
(ಇಬ್ಬರೂ ಕತ್ತಿಗಳನ್ನು ಎತ್ತಿಹಿಡಿದು)

ಒಂದನೆ
ಎರಡನೆ} – ನಿಲ್! ನಿಲ್!
(ಲಿಂಗಣ್ಣನ ಪ್ರವೇಶ)

ಲಿಂಗಣ್ಣ – ಹೈದರಾಲಿಯವರಿಗೆ ಜಯವಾಗಲಿ!
(ಪಹರೆಗಳು ಕತ್ತಿ ಇಳಿಸಿ)

ಒಂದನೆ – ಯಾರು ನೀವು?

ಎರಡನೆ – ಒಳಗೆ ಹೋಗಲು ಅಪ್ಪಣೆಯಿಲ್ಲ.

ಲಿಂಗಣ್ಣ – ನಾವು ಬಿದನೂರು ಸಂಸ್ಥಾನದ ಮಂತ್ರಿಗಳು. ಹೈದರಾಲಿಯವರಿಗೆ ಕೊಡುವ ಪತ್ರವೊಂದಿದೆ. ತಡಮಾಡಿದರೆ ಪ್ರಮಾದವಾಗಬಹುದು. ನಾನು ಮಹಾರಾಜರನ್ನೀಗಲೆ ನೋಡಬೇಕು!

ಒಂದನೆ – ಸ್ವಾಮಿ, ನಿಮ್ಮ ರಾಜಕುಮಾರರು ನಮ್ಮ ದೊರೆಗಳೊಡನೆ ಏಕಾಂತದಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ. ಈಗ ನೋಡಲು ಅವಕಾಶವಿಲ್ಲ.

ಲಿಂಗಣ್ಣ – ಏನು? ನಮ್ಮ ರಾಜಕುಮಾರರೆ?

ಒಂದನೆ – ಹೌದು, ನಿಮ್ಮ ರಾಜಕುಮಾರ ಬಸವಯ್ಯನವರು!

ಲಿಂಗಣ್ಣ – ಇದೇನೋ ವಿಚಿತ್ರವಾಗಿದೆ! ದಯಮಾಡಿ ಒಳಗೆ ಬಿಡಿ; ಹಿರಿಯ ಕಾರ್ಯವೊಂದಿದೆ.

ಎರಡನೆ – ಯಾರನ್ನೂ ಒಳಗೆ ಬಿಡಬಾರದೆಂದು ಅಪ್ಪಣೆಯಾಗಿದೆ.

ಲಿಂಗಣ್ಣ – ಹಾಗಾದರೆ ಈ ಪತ್ರವನ್ನಾದರೂ ಅವರಿಗೆ ಕೊಟ್ಟು ಏನು ಹೇಳುವರೊ ನೋಡಿ. ನಿಮ್ಮಿಂದ ಮಹದುಪಕಾರವಾಗುತ್ತದೆ. ನಿಮಗೆ ಬಹುಮಾನ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ!

ಒಂದನೆ
ಎರಡನೆ} – ಇತ್ತ ಕೊಡಿ! ಇತ್ತ ಕೊಡಿ!
(ಇಬ್ಬರೂ ಕೈನೀಡುವರು. ಮುಸಲ್ಮಾನ್ ಪಹರಿ ಕಾಗದವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತಾನೆ.)

ಲಿಂಗಣ್ಣ – ನಮ್ಮ ರಾಜಕುಮಾರ ಬಸವಯ್ಯನವರು ಬಂದಿದ್ದಾರೆಯೆ?

ಒಂದನೆ – ಹೌದು ಸ್ವಾಮಿ, ದೊರೆಗಳೊಡನೆ ಮಾತಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಲಿಂಗಣ್ಣ – (ಸ್ವಗತ) ಅಯ್ಯೋ ಪಾಪಿ ಶಿವಯ್ಯ! ಇದಕ್ಕಾಗಿಯೆ ಘೋರ ಕೃತ್ಯವನೆಸಗಿದೆಯಾ? ಇರಲಿ! ಲಿಂಗಣ್ಣನಿಂದ ಪಾರಾಗಬಲ್ಲೆಯಾ!

ಒಂದನೆ – ಉತ್ತರ ಬರುವ ತನಕ ವಿಶ್ರಮಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ, ಸ್ವಾಮಿ, ಬಹಳ ದಣಿದಿರುವಂತಿದೆ.
(ಲಿಂಗಣ್ಣನು ಚಿಂತಾಮಗ್ನನಾಗಿ ಬೆನ್ನಿನ ಮೇಲೆ ಕೈ ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡು ನಿಡುಸುಯ್ಯುತ್ತ ತಿರುಗಾಡುವನು. ಪಹರಿಯು ವಿಸ್ಮಯದಿಂದಲೂ ಗೌರವದಿಂದಲೂ ಅವನನ್ನು ನೋಡುತ್ತಿರುವನು.)

[ಪರದೆ ಬೀಳುವುದು]